Vrees op Soestdijk voor afluisterpraktijken

Op Paleis Soestdijk is, ten tijde van koningin Juliana en prins Bernhard, gevreesd voor afluisterpraktijken. Dat valt althans op te maken uit een handgeschreven briefje aan Marie Anne Tellegen, die vanaf de bevrijding veertien jaar lang directeur was van het Kabinet der Koningin. Het is dinsdag vrijgegeven bij het Nationaal Archief in Den Haag, dat jaarlijks dossiers opent waarvan de bewaartermijn is vervallen.

Er staat een paraaf onder de brief, die door het Nationaal Archief wordt toegeschreven aan Juliana. Het handschrift lijkt ook sterk overeen te komen. Het episteltje aan "Mejuffrouw Tellegen persoonlijk" zit in een envelop van Soestdijk. De auteur meldt dat ene Sesink, vermoedelijk de politiecommissaris die ooit nauw betrokken was bij het Koninklijk Huis, zegt dat een zekere Posthumus of Posthuma "onbetrouwbaar" ofwel "comm" is en dat hij "persé kan afluisteren als hij dat wil". Sesink is ook niet de enige die er zo over denkt, staat er in het schrijven.

Harde maatregelen zijn nodig, aldus de briefschrijver: "Dus alleen wegpromoveren van P. alsmede het onschuldig maken van zijn handlangers bij deze affaire, kan de lijn weer betrouwbaar maken. Veel liefs." Juliana en Tellegen kenden elkaar erg goed. Wat de affaire is, wordt niet duidelijk uit het losse briefje.

De vrijgegeven dossiers omvatten ook veel informatie over de inhuldiging van koningin Juliana op 6 september 1948. Zo zit er, op briefpapier van Paleis Het Loo (het Apeldoornse woonhuis van haar moeder Wilhelmina), een handgeschreven versie bij van de toespraak die ze hield bij haar eedaflegging, vol veranderingen en doorhalingen. Een stukje over de "persoonlijke misère van het wonen in een glazen huis" is driftig doorgestreept. De rede was natuurlijk geen zaak van haar alleen. "Wat zegt Kranenburg???" staat er in de marge van het klad gekrabbeld. Wie dat is, wordt niet duidelijk.

Ook een handgeschreven tekst voor de traditionele scène ter gelegenheid van de troonswisseling op het balkon van het Paleis op de Dam in Amsterdam, bevat allerlei veranderingen en doorhalingen. Een zin over het "zo mogelijk nog beter te verstaan van de jeugd dan de ouderen" bijvoorbeeld, is doorgestreept. "Weg", staat er in de kantlijn bij.

Tevens is er een schrijven te vinden van paus Pius XII, die de zoals bekend niet erg van het katholicisme gecharmeerdeWilhelmina vanuit zijn vakantieverblijf Castel Gandolfo in het Frans complimenteert met het feit dat ze, kort voor de troonsafstand, een halve eeuw op de troon heeft gezeten. Aan het hof was men kennelijk zo onder de indruk, dat de pauselijk lakzegels niet werden verbroken, maar de envelop een de bovenkant werd opengesneden.