Waarschuwing om giftige stof: 'Eet geen vis uit Twentekanaal'

Rijkswaterstaat en de gemeente Hengelo adviseren mensen om voorlopig geen vis te eten uit het Twentekanaal. De reden is dat een verhoogde concentratie van een giftige stof is gemeten tussen de sluizen Delden en Hengelo. Omdat die schadelijke stof relatief makkelijk in vissen terecht kan komen, is het beter als vissen uit het kanaal uit voorzorg uit het dieet worden geschrapt, aldus Rijkswaterstaat en de gemeente.

De stof in kwestie is het bestrijdingsmiddel HCH, voluit hexachloorcyclohexaan, ook wel lindaan genoemd. Het middel werd tussen 1948 en 1952 geproduceerd in een voormalige fabriek van Stork in Hengelo. Dat terrein werd een paar jaar later overgenomen door AkzoNobel. In de jaren zeventig werden op verschillende plekken in Hengelo, Enschede en Oldenzaal al met HCH verontreinigde stukken grond en grondwater aangetroffen. Volgens Rijkswaterstaat komt HCH in lagere concentraties ook al langer voor in het Twentekanaal. Maar de concentraties die nu zijn gemeten, liggen "ver boven de maximale norm", zegt ook het waterschap Vechtstromen.

Het waterschap zegt op 17 mei al te zijn ingelicht over de verhoogde concentraties van de giftige stof, die Rijkswaterstaat begin dit jaar voor het eerst zou hebben gemeten. HCH komt in het kanaal terecht via het grondwater. Volgens Rijkswaterstaat is er geen risico op verontreinigd drinkwater, omdat drinkwaterbedrijf Vitens daarvoor geen oppervlaktewater uit het Twentekanaal oppompt.

In droge periodes gebruiken de waterschappen Vechtstromen en Rijn en IJssel soms wel water uit het kanaal om het watersysteem op peil te houden. Dat is volgens hen nu niet nodig, omdat het de afgelopen tijd voldoende heeft geregend. De waterschappen voeren wel metingen uit in bijvoorbeeld de beken in hun gebied om de HCH-waarden daar te controleren. Het waterschap Vechtstromen verwacht de eerste resultaten daarvan donderdag.

Ook Rijkswaterstaat en de gemeente Hengelo monitoren de HCH-concentratie. Daarvoor heeft Rijkswaterstaat twee extra meetpunten in het Twentekanaal geplaatst, waar de concentratie van de giftige stof voorlopig eens per twee weken in plaats van eens per vier weken wordt gemeten.

HCH werd in het verleden vooral als chemisch bestrijdingsmiddel tegen insecten gebruikt. Inmiddels is het al jaren verboden om het middel te produceren en te gebruiken. Het geldt als zeer zorgwekkende stof en is schadelijk voor mens en milieu, aldus waterschap Vechtstromen.