Water aan de lippen bij steeds meer jeugdzorgorganisaties

Steeds meer organisaties in de jeugdzorg staat het water aan de lippen. Dat meldt Intrakoop, een grote inkoopcoöperatie van de zorg, na onderzoek samen met Verstegen accountants en adviseurs.

De twee partijen analyseerden 262 jaarverslagen van jeugdzorgorganisaties over 2019. De onderzochte organisaties hebben jeugdhulp als hoofdactiviteit en vertegenwoordigen 85 procent van de totale omzet van de jeugdzorg.

Volgens Intrakoop draaide vorig jaar bijna een op de drie van hen verlies; tachtig instellingen in 2019, tegenover 60 in 2018 en 47 in 2017. Organisaties die nog wel winst boekten zagen het rendement meer dan halveren. In 2018 bedroeg het sectorbrede resultaat nog 27 miljoen euro, in 2019 is dat volgens Intrakoop teruggelopen naar 12,7 miljoen euro. Op een gezamenlijke omzet van zo’n 2,8 miljard euro daalde het rendement daarmee van gemiddeld 1 naar 0,5 procent.

Intrakoop noemt het opvallend dat vooral grotere organisaties het moeilijk hebben. Het gemiddelde resultaat van organisaties met een omzet van meer dan 25 miljoen euro is zelfs negatief. "Vaak gaat het dan om organisaties die belangrijk zijn voor de sector vanwege hun opleidingsfunctie, preventie-activiteiten en kennis van meervoudige complexe casuïstiek."

Bijna de helft van de organisaties had te weinig reserves om grote financiële tegenvallers op te vangen. Het aantal organisaties met onvoldoende reserves steeg in 2019 met 8 procent van 119 naar 128. Dit betreft overigens vooral de kleinere organisaties: 90 van de 128 organisaties met een weerstandsvermogen onder de 15 procent vallen in de omzetklasse 0-10 miljoen euro. "De grotere organisaties hebben gemiddeld genomen een wat robuustere vermogenspositie", aldus Intrakoop.

Wel was er sprake van een omzetstijging van 7 procent in 2019. Ook was er een forse toename van het aantal cliënten, met een plus van 16.000 (wat neerkomt op een groei van 4,7 procent).

De bedrijfslasten stegen met 7,4 procent echter sterker dan de omzet, vooral door stijgende personeelskosten (met een plus van 7 procent). Dat kwam naast de instroom van 1100 fte (tot een totaal van 28.000) door aanhoudende krapte op de arbeidsmarkt en een toenemend ziekteverzuim (5,9 procent in 2019). Het aantal moeilijk vervulbare vacatures steeg in de jeugdzorg met 36,5 procent. Daardoor namen ook de kosten voor personeel dat niet in loondienst is toe. Door de flinke stijging van het aantal behandelde cliënten, namen ook de kosten voor voeding en verblijf en de kosten voor therapie en geneesmiddelen toe, met respectievelijk 18,7 en 12,3 procent.