Weekers miste tijd en aandacht om hard fraudebeleid te voorkomen

De voormalige staatssecretaris Frans Weekers (Financiën) betreurt het dat hij niet de tijd en aandacht heeft gehad om te voorkomen dat ouders werden geraakt door hard toeslagenbeleid. Als verantwoordelijke voor de Belastingdienst tussen 2010 en 2014 heeft hij zijn ambtenaren meerdere keren opgedragen om ouders mild te behandelen als zij de fout hadden gemaakt om geen eigen bijdrage voor de kinderopvangtoeslag te betalen. Maar uiteindelijk stemde Weekers toch in met een terugvordering die de ouders financieel flink heeft geraakt. De eurocrisis slokte naar eigen zeggen al zijn tijd op.

Weekers' ambtenaren legden hem een aantal opties voor om hiermee om te gaan, zegt hij in het verhoor van de parlementaire enquêtecommissie die het fraudebeleid van de overheid onderzoekt. Eén mogelijkheid was om het volledige bedrag van de kinderopvangtoeslag terug te vorderen; de eigen bijdrage was hier vaak maar een fractie van. De voorkeur van Weekers lag bij een andere optie: alleen de eigen bijdrage terugvorderen. Wettelijk was dit lastig volgens zijn ambtenaren. Toch gaf hij naar eigen zeggen de opdracht deze mogelijkheid uit te werken.

De situatie veranderde volgens de voormalige bewindsman na een uitspraak van de Raad van State over een gastouderbureau dat ouders een misleidend advies had gegeven om de eigen bijdrage te ontwijken. De ouders moesten hun volledige kinderopvangtoeslag terugbetalen, oordeelde de rechter. De ambtenaren van Weekers adviseerden hem hierop om hetzelfde te doen. Hier ging hij in mee en dat betreurt hij achteraf. "Als je nu beseft tot welke ellende dit heeft geleid."

Weekers wijst erop dat juist toen de eurocrisis veel van zijn tijd opslokte. Hij moest veel naar Brussel om Griekenland en Cyprus te redden van een faillissement. "Dat is geen excuus, maar dat is de verklaring", zegt de politicus hierover. Toenmalige minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher was uiteindelijk verantwoordelijk voor het besluit, verdedigt Weekers. Desalniettemin vindt de politicus terugkijkend dat hij er "politieke heisa" over had moeten maken.

Ambtenaar Dennis Blansjaar zei eerder deze week in een verhoor dat hij onder meer Weekers in zijn tijd als staatssecretaris heeft gewaarschuwd dat de terugvordering van de ouderbijdrage tot een "bloedbad" zou leiden. Deze woordkeus komt Weekers niet bekend voor. Hij zegt wel te zijn gewaarschuwd voor de "publiciteit en commotie" die zo'n grote terugvordering zou veroorzaken.