Wetenschappelijke organisaties veroordelen 'verbaal terrorisme'

Drie wetenschappelijke organisaties veroordelen "met de grootst mogelijke kracht" dreigementen aan het adres van wetenschappers. De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) en de Universiteiten van Nederland (UNL) roepen zowel de overheid als "alle weldenkende burgers" op zich daar duidelijk tegen uit te spreken.

Aanleiding is een bericht van viroloog en hoogleraar Marion Koopmans. Zij deelde op Twitter een grof dreigbericht dat ze had ontvangen en sloot af met een oproep: "Zullen we van dit soort zaken komend jaar echt werk gaan maken? Ik ben er wel klaar mee, eigenlijk".

Reacties volgden dinsdag. Het OM laat weten de kwestie "zeer serieus" te nemen. Mensen als Koopmans, die "hun nek uitsteken voor de samenleving", moeten hun werk veilig kunnen doen, benadrukt justitie. Het OM gaat de bekende viroloog vragen aangifte te doen. "Dat is wel het plan", reageert Koopmans op de vraag of ze daartoe bereid is.

Veel belangrijker noemt de viroloog, die ook lid is van het Outbreak Management Team (OMT), het dat er "echte oplossingen" komen. "Dit soort dreigementen is systemisch, het gebeurt heel veel mensen voortdurend."

NWO-voorzitter Marcel Levi zegt dat de maatschappij veel te danken heeft aan de wetenschappers die de coronacrisis helpen aanpakken. "Zij verdienen het niet om geconfronteerd te worden met dergelijk verbaal terrorisme." Ineke Sluiter, president van de KNAW, noemt het "onbestaanbaar dat wetenschappers op deze manier bejegend worden".

Oplossingen zijn niet altijd gelegen in het strafrecht, vindt het OM. "Het is door de hoeveelheid onbegonnen werk om iedere bedreiging of belediging op internet strafrechtelijk aan te pakken." Dat moet ook op andere manieren gebeuren. Zo ziet justitie een rol voor internetbeheerders.

"Mensen reageren hun boosheid af op een toetsenbord zonder te realiseren wat ze ermee aanrichten", merkt OM-baas Gerrit van der Burg op. Hij roept mensen op "om elkaar weer te respecteren en de verhoudingen weer te normaliseren".

Voorzitter Pieter Duisenberg van universiteitenvereniging UNL zegt dat we "het niet normaal mogen gaan vinden dat wie zich als wetenschapper uitspreekt, bedreigd wordt". Hij kondigt de oprichting van een platform aan waar bedreigde wetenschappers en instellingen terecht kunnen voor hulp en advies. Als voorbeeld noemde hij PersVeilig, dat bedreigde journalisten bijstaat en ook preventief advies geeft over veiligheidskwesties.