"Wij bespreken in de klas elke dag het leven"

Ze zet zich in voor goed onderwijs, wat voor Angela Esajas betekent dat ze met elk kind de gestelde doelen probeert te halen. Hiervoor wijkt ze af van de methodes en kijkt ze wat de kinderen in haar klas nodig hebben. Onlangs ontving ze de prijs voor leerkracht van het jaar (PO). Zwakke scholen? Met die term heeft ze moeite. “Ik geloof niet in zwakkerscholen, alleen in zwak onderwijs.”

Angela heeft een unieke manier van lesgeven, die afwijkt van wat hoort of zou moeten, en die altijd gericht is op de behoefte van het kind. Ze versnelt, ze vertraagt, en laat de kinderen in haar klas bepalen wat het tempo is. “Als de kinderen het lesdoel niet begrijpen of als ik merk dat ze echt wat meer nodig hebben qua lesinhoud, dan pas ik mijn rooster daarop aan. Volgens de methode moet je elke vier weken toetsen. Als dat zes weken duurt, dan is dat wat het is. En soms is het sneller.”

Haar carrière in het onderwijs begon op de Zuidas in Amsterdam, waar ze lesgaf op een school met alleen maar hoogopgeleide ouders. Daarna is ze teruggegaan naar Almere en is ze gaan werken voor de StichtingPrisma Almere waar ze nu nog steeds voor werkt. De stichting heeft 18 scholen en Angela werkt op de basisscholen waar het verschil kan worden gemaakt. “Dit zijn basisscholen die door de inspectie als zwak worden bestempeld, dus klassen met een uitdagende doelgroep. Ik wist meteen: dit ga ik doen.” Ze zou een jaar blijven bij De Driemaster in Almere Stedenwijk, waar veel kinderen wonen die thuis geen Nederlands spreken. Inmiddels is dit het derde jaar dat zij er lesgeeft.

“Als je ziet wat wij bereikt hebben met deze school, zelfs in coronatijd. Toen ik hier kwam werken, kreeg ik een klas die tien leerkrachten had versleten. Misschien waren er twee kinderen van de dertig met een normaal niveau. De rest scoorde op vrijwel alles een onvoldoende. Ik had drie leerlingen die niet naar de middelbare school konden, vanwege de leerresultaten. We hebben een coronajaar meegemaakt en deze drie leerlingen zijn doorgestroomd naar het VO. Dat komt niet alleen door mij, maar wel doordat ik ze zie en naar mezelf durf te kijken, én extra tijd investeer. Ik geloof in mijn kinderen en zij geloven in zichzelf.”

Tijdens haar lessen probeert Angela altijd voorbeelden uit het leven te halen. “Ik gebruik aanknopingspunten uit het dagelijkse leven waardoor kinderen de les makkelijker begrijpen. Ik maak mijn eigen powerpoints, waarbij ik foto’s gebruik die we in de klas hebben gemaakt of uit mijn privéleven. Ik ben heel open. De kinderen in mijn klas kennen mijn man, mijn dochter en mijn bonus zoon en andere familieleden. Ik zorg altijd dat er een foto is die aansluit bij de lesstof en die hangen we vervolgens in de klas. Mede hierdoor verbeteren de leerresultaten.”

Ze kijkt altijd naar zichzelf en wat ze anders had kunnen doen. Als een van de kinderen dreigt uit te vallen, dan denkt Angela als eerste: wat heb ik niet goed uitgelegd? “Ik spreek vanuit mijn eigen ervaring en beweer niet dat ik het beter weet. Maar als ik kijk naar de groepen waar ik lesgeef, de zogenaamde achterstandsscholen, dan wordt er snel gezegd dat leerlingen uitvallen door hun culturele achtergrond of door de populatie. Veel kinderen hebben vaak gehoord dat ze niet beter kunnen. Het enige wat ik doe is lesgeven en de kinderen zien. Ik heb een klas gehad waarbij de schoolresultaten zodanig verbeterd zijn, dat je niet meer kan zeggen dat het door de culturele achtergrond komt.”

“Die les geef ik, juist omdat ik het zelf heb gemist. Ik weet niet wat voor woord ik eraan moet geven, maar je kan het lessen over het leven noemen. Dus echt: hoe ga je met elkaar om en hoe toon je begrip voor elkaar. Maar ook lessen om elkaars cultuur te leren kennen en waarderen, hierdoor wetende dat je anders mag zijn. Wij bespreken in de klas elke dag het leven. Hoe gaat het met je en wat heb je nodig. Ik weet veel van de gezinssituatie af van de kinderen in mijn klas. Ik heb ouders die betrokken zijn, maar dat dwing ik ook af. School is als een familie, je zorgt voor elkaar. Jouw kind vind ik net zo belangrijk als jij dat vindt.”

“Heel verschillend. De meeste vragen die ik krijg zijn pedagogische vraagstukken, dus als het niet lekker loopt in de klas. Dan kijk ik even mee. Dit kan gaan over het opbouwen van een relatie met een kind, maar ook vragen over het gedrag van leerlingen. Ik ben beeldcoach. Soms film ik collega’s in de klas en dan kijken we samen naar de beelden. Vervolgens ontstaat er een gesprek en gaan we kijken hoe je een bepaalde situatie kan aanpakken. Ik geef tips en adviezen. Mijn werk stopt niet om kwart over drie. Soms ben ik om acht uur in de avond nog aan het werk. Als er veel speelt, kan ik niet zeggen: dit was het voor vandaag.”

“Dat zijn echt veel mensen, maar hier op school is dat mijn team. Dat zeg ik niet omdat ik hen per se hier in dit interview wil noemen, maar omdat wij elkaar enorm inspireren. En mijn directrice inspireert mij ook. Zij laat me vrij en geeft me de ruimte om buiten de lijntjes te werken. Je hebt een directeur nodig die dat accepteert. Soms zitten we tot laat in de nacht met elkaar te sparren om bijvoorbeeld in deze coronatijd dingen voor elkaar te krijgen.”

“Hart te hebben voor elkaar en de ander echt zien. We leven momenteel in een ik mentaliteit maatschappij. Dat snap ik ook wel, want deze tijd is moeilijk. Dat zie ik ook terug in mijn klas. Maar tegelijkertijd zie ik ook in mijn klas dat het wel mogelijk is om meer hart voor elkaar te hebben. Ja, je moet hier als leerkracht je stinkende best voor doen, juist omdat er zoveel speelt. Ik mis de menselijkheid, de arm om je heen, de vraag: hoe gaat het met jou? En bij een kind even knielen, zodat je contact kan maken. Dat zou ik de volgende generatie echt willen meegeven. Het zit in hele kleine dingen en die mis ik steeds meer.”

“Blijf dicht bij jezelf. Ik ben momenteel best wel moe, dat klinkt misschien niet zo aan de telefoon, omdat ik ontzettend energiek ben. Ik sta altijd aan. Als ik nu kind was geweest, had ik waarschijnlijk de stempel ADHD gekregen. Er zijn momenten geweest dat ik dacht: ik moet niet altijd aan staan en al die aandacht willen. Toen is tegen mij gezegd: wie jij bent, dat is zo krachtig. Blijf dicht bij jezelf, dan zal er een verandering komen op scholen die nodig is. En nu heb ik dus de prijs voor leerkracht van het jaar gewonnen. Ik ben genomineerd door oud-leerlingen, ouders, leerkrachten en het bestuur van de school. Zij vinden dat ik een goede ambassadeur zou zijn voor het onderwijs en mensen kan laten zien hoe tof het vak van leerkracht is.”

“Dat betekent voor mij mijn sparringpartner. Dit is even een persoonlijk stukje. Vier jaar geleden ben ik thuis komen te zitten met een enorme burn-out. Hierdoor kon ik niets meer. Ik had het echt flink te pakken. Hierdoor ben ik gaan zoeken en heb ik mezelf de vraag gesteld: wat mis ik in mijn leven? Ik ben opgevoed door mijn moeder. Haar moeder, mijn oma, was gelovig. Zij nam mij mee naar de kerk. Toen ik een burn-out had, kreeg ik een honger naar vrede, rust, naar die momenten in de kerk. Ik heb het ervaren als een contact met God. Ik kan nu niet naar de kerk, maar ik spreek elke dag met hem. Ik werk op een christelijke school en heb vandaag nog het kerstverhaal voorgelezen.”

“Mag ik ook eten met iemand die al overleden is?” Alles mag. “Dan zou ik mijn oma weer willen zien en met haar willen eten. Ik raak er geëmotioneerd van. Ik was een jaar of twintig toen ze overleed. Ik zou haar willen laten zie hoe mijn dochter eruitziet en met haar willen praten over mijn gezin en het leven. Zij maakt de lekkerste pannenkoeken, die wil ik dan eten. Mijn man probeert weleens pannenkoeken te maken, maar die van haar zijn toch lekkerder, zachter én in dikke vette roomboter gebakken.”

“Mijn veerkracht. Dit interview is te kort om mijn hele levensloop te vertellen, maar ik heb behoorlijk wat tegenslagen gehad. Vandaar dat ik me ook vereerd voel dat ik leerkracht van het jaar ben. Ik denk dat veel mensen er klaar mee waren geweest als ze hetzelfde hadden ervaren. Alle hellen die je kan doorlopen, heb ik doorlopen en ik sta nog steeds overeind: positief en met een warm hart en liefde voor iedereen. Ik zou dus echt zeggen veerkracht, dat waardeer ik het meeste aan mezelf.”

“Wouter den Engelsman. Ik ken hem pas heel kort, hij was een van de genomineerde leerkrachten SVO, maar heeft niet gewonnen. Hij werkt in het speciaal onderwijs. Zijn verhaal raakt mij elke keer weer. Ik draag hem echt een warm hart toe. Hij is wars van dit soort dingen, maar als je hem de tijd geeft om zijn verhaal te vertellen, daar krijg ik kippenvel van.”