Wilders vraagt om vertrouwen, groot deel Tweede Kamer sceptisch

Een flink deel van de Tweede Kamer heeft er geen tot weinig vertrouwen in dat PVV-leider Geert Wilders een premier zou kunnen zijn voor alle Nederlanders. Ze willen op zijn minst dat hij afstand neemt van zijn omstreden uitspraken, standpunten over de islam en kritiek op de rechtstaat terugneemt en excuses maakt aan mensen die daardoor bang of gekwetst zijn. Maar Wilders weigert dat pertinent, bleek tijdens het debat over de verkenning. En dat leidt tot zorgen en ongerustheid bij Volt, GroenLinks-PvdA, D66, CU, CDA, PvdD en DENK.

Ook na lang aandringen bleef Wilders erbij dat hij dit zei als oppositieleider en dus een andere rol had. Van terugkijken en afstand nemen, wil hij niets weten. "Dat ga ik niet doen. Ik moet helemaal niks." Hij wees erop dat het om de toekomst gaat en dat hij in een andere rol als premier een andere verantwoordelijkheid heeft. Hij beloofde meermaals dat standpunten en plannen die niet stroken met de grondwet zullen worden aangepast.

Wilders vroeg nadrukkelijk om vertrouwen. CU-Kamerlid Pieter Grinwis, die zijn zieke fractieleider Mirjam Bikker verving, wees erop dat Wilders eerder de rechtstaat failliet had verklaard en dat het nu niet zomaar "met een inlegvelletje" kan worden opgelost. "U zult het zien. Heb er vertrouwen in", zei Wilders. Grinwis benadrukte dat "vertrouwen goed is, maar controle beter".

CDA-leider Henri Bontenbal vindt dat het bij goed leiderschap hoort dat iemand "kan reflecteren op het verleden en wat er gedaan en gezegd is en daar af en toe sorry over durft te zeggen". Het zou volgens de CDA'er ook een manier kunnen zijn voor Wilders om te laten zien dat hij "echt graag wil" in plaats van nu alweer een "harde toon" aan te slaan. Bontenbal vertrouwt een leider niet die "nooit sorry durft te zeggen" en vindt dat Nederland een ander type leider nodig heeft.

Maar de PVV-leider denkt dat niet. "Ik denk dat je moet staan voor wat je hebt gedaan, maar dat je wel je lessen moet leren voor de toekomst. Dat ben ik met u eens." Het heeft volgens hem ook geen zin om al zijn uitspraken terug te nemen. Wilders zegt dat hij dit toen "goede redenen had en daar ga ik geen woord van terugnemen, maar ik ga er wel voor zorgen dat we er op een andere manier mee omgaan." Hij wees erop dat hij 25 jaar Kamerlid is en "de nestor is en het staatsrechtelijk geweten van u allemaal", wat voor enig hoongeluid in de zaal zorgde.