Zege van BBB in Eerste Kamer kan nog wat groter worden

De BoerBurgerBeweging wordt dinsdag de grootste partij in de Eerste Kamer, dat staat wel vast. De boerenpartij krijgt vrijwel zeker zeventien zetels. Maar met hulp van andere partijen kunnen dat er misschien achttien worden, heeft de Verkiezingsdienst van het ANP doorberekend.

De Eerste Kamer wordt verkozen door de twaalf Provinciale Staten, door kiescolleges op Bonaire, Sint Eustatius en Saba, en door een nieuw college dat namens Nederlanders in het buitenland stemt. In totaal kiezen 616 leden, die allemaal gelijktijdig hun stem uitbrengen, dinsdag om 15.00 uur.

Elke stem is een bepaald aantal punten waard, afhankelijk van het aantal inwoners. Zo is een stem in Zuid-Holland goed voor 692 punten, terwijl een stem op Saba 4 punten oplevert. In totaal zijn er 178.970 punten te verdelen. Voor een zetel in de Eerste Kamer zijn 2386,27 punten nodig.

De Statenleden zijn niet verplicht om op hun eigen partij te stemmen. Het systeem maakt koehandel mogelijk. Partijen hebben soms namelijk stemmen over. Die kunnen ze aan anderen geven, zonder dat het ze zelf een zetel kost. Die ruimte zit onder meer bij de partij Onafhankelijke Politiek Nederland (OPNL). Daarin werken regionale partijen samen, die soms met BBB onderhandelen over provinciale coalitiedeelname. OPNL staat virtueel op één zetel in de Eerste Kamer. De regionalen kunnen het zich veroorloven om bijvoorbeeld twee stemmen in Zeeland, een in Noord-Brabant èn een in Drenthe kwijt te raken.

Partijen als PVV en JA21 hebben zelfs nog meer speling. Als de BBB op die manier dinsdag genoeg stemmen van andere partijen weet te krijgen, zou dat haar uiteindelijk nog een zetel in de Eerste Kamer kunnen opleveren.

Wat voor BBB kan werken, kan natuurlijk ook voor andere partijen werken. Zo kan D66 de VVD of de ChristenUnie, en dus de coalitie, aan een extra zetel helpen. Het CDA op zijn beurt kan helpen voorkomen dat D66 hierdoor een zetel kwijtraakt.