Zorgen Kamer over gevolgen Gaza voor Nederlandse missie in Irak

De oorlog tussen Israël en Hamas levert ook risico's op voor de NAVO-missie in Irak. Daar maakt de Tweede Kamer zich zorgen over, bleek donderdag tijdens een debat. Het demissionaire kabinet wil volgend jaar ongeveer driehonderd militairen en drie transporthelikopters naar Irak sturen. Een meerderheid lijkt de uitzending te gaan steunen.

"De context is danig gewijzigd", zei Sjoerd Sjoerdsma (D66) over de inzet. De afgelopen week raakten volgens hem 24 Amerikaanse militairen in Irak gewond bij aanvallen. Daar zitten door Iran gesteunde milities achter. De Iraanse regering steunt de strijd van Hamas en heeft veel invloed in het buurland.

Partijen vrezen een escalatie. "De hele regio staat onder druk door Gaza", meent Jasper van Dijk (SP). Wat zullen de gevolgen zijn als Israël een grondoorlog in Gaza begint, wilde Ruben Brekelmans (VVD) weten. En is Defensie daarop voorbereid, voegde Don Ceder (ChristenUnie) eraan toe.

De veiligheidssituatie in Irak is de afgelopen weken verslechterd, erkende minister Kajsa Ollongren (Defensie). Het dreigingsniveau daar is van matig naar significant gegaan. De afgelopen week zijn tien locaties met westerse militairen met onder meer drones aangevallen, zei ze. Nederlandse militairen daar bleven ongedeerd.

Wel zijn er extra maatregelen genomen. Dat betekent volgens Ollongren bijvoorbeeld dat Nederlandse militairen in Irak nu scherfvesten moeten dragen als ze naar buiten gaan. Er is voldoende bescherming voor de militairen daar aanwezig, bezwoer de bewindsvrouw.

De dreiging van milities wordt serieus genomen. Na anderhalf jaar relatief rustig te zijn geweest, hebben ze de strijd in Irak geïntensiveerd. De minister wees erop dat de door Iran gesteunde strijdgroepen over zwaar materieel beschikken. Het gaat om zaken als drones, artillerie en "mogelijk ballistische raketten".

Als de zaak escaleert zal de NAVO-missie worden afgebouwd. Daar zijn afspraken over gemaakt tussen de deelnemende landen en de NAVO. Ook liggen evacuatieplannen klaar, aldus Ollongren. Het gaat niet om een vechtmissie. De NAVO-missie helpt bij het versterken van de Iraakse veiligheidssector.

Het kabinet lijkt op voldoende steun te kunnen rekenen. D66 is positief, net als de SGP. De VVD zei de inzet "zeer waarschijnlijk" ook te steunen. Donderdag wordt over de uitzending gestemd. Daarna gaat de Kamer op verkiezingsreces. De nieuwe Kamer komt voor het eerst op 6 december bijeen.