Zorgen over voortbestaan boekwinkels door stijging onlinehandel

Boekenwinkels in winkelstraten hebben de afgelopen periode miljoenen minder omzet gedraaid door de coronacrisis. Consumenten kochten ongeveer net zoveel boeken, maar deden dat voornamelijk online. De koepelorganisatie voor de boekhandel CPNB maakt zich daardoor ernstige zorgen over het voortbestaan van de fysieke boekwinkels.

Boekwinkels verloren sinds half maart een kwart van hun omzet, wat over deze periode neerkomt op 15 miljoen euro verlies. Dit segment ging naar online verkoopsites die hun aandeel met een derde zagen groeien. "Als deze trend doorzet, wordt het voor veel boekwinkels spannend of en hoe zij uit deze crisis komen", vreest CPNB-directeur Eveline Aendekerk.

Het CPNB is wat betreft de gehele boekenhandel tevreden over de verkoopcijfers. "We mogen ons netto in de handen knijpen als boekensector", stelt Aendekerk. "Er is, in tegenstelling tot veel Europese landen, nauwelijks sprake van daling. En Nederlandstalige boeken hebben zelfs terrein gewonnen, mede doordat veel buitenlandse boeken tijdelijk niet geleverd konden worden."

Ze spreekt de vrees uit dat een teloorgang van de fysieke winkels ten koste zou kunnen gaan van jonge talenten en nieuwe titels. "Online doet vooral de verkoop van grote, gevestigde auteurs het heel goed", legt de CPNB-directeur uit. "Debutanten verkopen in de eerste maanden dat hun boek is uitgekomen 90 procent van de exemplaren via de fysieke boekwinkels. De winkels maken heel actief reclame voor nieuwe talenten en nieuwe titels en organiseren leesmiddagen of interviewsessies."

Als dit podium voor nieuwe namen en titels wegvalt, treedt op zeer korte termijn een enorme verschraling van het boekenaanbod in Nederland op, waarschuwt Aendekerk. Zij spreekt van een "verbestsellerisering" van de markt.

De CPNB roept gemeentes en winkelorganisaties op zich hard te maken voor de worstelende boekwinkels. "Uit onderzoek blijkt dat juist boekhandels een belangrijke aanzuigende functie hebben in winkelgebieden waar iedereen van profiteert", legt Aendekerk uit. "Het zijn sociaal-culturele ontmoetingsplekken waar over het algemeen mensen op af komen die meer te besteden hebben en dat ook doen, in andere winkels in de nabijheid van de boekhandel."