AMSTERDAM (ANP) - Amnesty International roept de landen die het Wapenhandelsverdrag (ATT) van de Verenigde Naties hebben getekend op om de levering van wapens aan Israël te stoppen. Het verdrag verbiedt regeringen om wapens te verkopen aan landen die de mensenrechten schenden, en dat geldt volgens Amnesty ook voor Israël.
Deze maandag begint in Genève een conferentie van de landen die het verdrag getekend hebben. Amnesty roept hen op tot een stop van de wapenverkopen aan Israël. De oproep geldt ook voor Nederland, dat "zelfs een van de voortrekkers" is geweest van het ATT, zegt Amnesty.
Vrijwel alle grote wapenexporteurs ter wereld hebben het ATT getekend. Van de tien grootste exporteurs op een lijst van de Zweedse organisatie SIPRI, waar Amnesty naar verwijst, heeft alleen Rusland het niet onderschreven. Nederland is twaalfde op de lijst.
Dat de VS als grootste exporteur van allemaal net voor 20 miljard dollar (18 miljard euro) aan wapens heeft toegezegd aan Israël, noemt Amnesty "onvoorstelbaar" en "een schande". "Amnesty International roept al lange tijd op tot een alomvattend wapenembargo tegen zowel Israël als Palestijnse gewapende groeperingen vanwege langdurige patronen van ernstige mensenrechtenschendingen en schendingen van het humanitair recht die moeten worden onderzocht als oorlogsmisdaden", zegt Patrick Wilcken van Amnesty in een persbericht.
In de oproep aan de ATT-landen richt Amnesty zich vooral op de manier waarop Israël wapens inzet in Gaza, maar ook wordt verwezen naar wapenleveranties aan Soedan door China, Servië, Turkije en de Verenigde Arabische Emiraten en leveranties aan Myanmar vanuit China. Veel landen die het ATT getekend hebben, houden zich niet aan de regels die daarin staan, vindt Amnesty International.
115 landen zijn partij bij het verdrag, zoals dat heet. Dat wil zeggen dat ze het verdrag hebben getekend en bevestigd. 27 andere landen, waaronder de VS, hebben het verdrag wel getekend, maar niet geratificeerd, goedgekeurd of geaccepteerd, blijkt uit een lijst van het ATT. Rusland is een van de 53 landen die het Wapenhandelsverdrag helemaal niet officieel gesteund hebben.