Buitenlandchef EU: uitlatingen Aliyev zijn onacceptabel

BAKOE (ANP) - EU-buitenlandchef Josep Borrell noemt de uitlatingen van de Azerbeidzjaanse president Ilham Aliyev over Frankrijk en Nederland "onacceptabel" en "zeer betreurenswaardig". Volgens Borrell dreigt Aliyev door zijn beschuldigende woorden het slagen van de klimaattop in zijn land in de weg te zitten. Ook zet hij "de geloofwaardigheid van het voorzitterschap van Azerbeidzjan" op het spel, stelt Borrell op X.

Aliyev uitte woensdag harde kritiek op Frankrijk en Nederland, omdat de landen zich volgens hem "neokoloniaal" gedragen ten aanzien van hun overzeese gebiedsdelen. "De stemmen van deze gemeenschappen worden vaak bruut onderdrukt door de regimes", zei de president. Hij wees onder meer op de uit de hand gelopen protesten in het Franse gebiedsdeel Nieuw-Caledonië en maakte "het regime" van de Franse president Emmanuel Macron verwijten over de dood van dertien demonstranten. Nederland noemde hij zijdelings. Hij deed zijn uitspraken tijdens een bijeenkomst met vertegenwoordigers van kleine eilandstaten.

Het staatshoofd van Azerbeidzjan is al 21 jaar aan de macht en krijgt zelf regelmatig kritiek van mensenrechtenorganisaties. Ook Borrell bekritiseert in zijn berichten Azerbeidzjans "aanvallen op media en ngo's" en noemt de mensenrechtensituatie in het land "kritiek".

De Franse klimaatminister Agnès Pannier-Runacher besloot om de uitlatingen niet meer naar de klimaattop te gaan. Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken sprak van "ongefundeerde uitspraken".

Op de COP29 zelf nam ook vertegenwoordiger van de Europese Commissie Jacob Werksman het op voor Frankrijk en Nederland. "Ongeacht eventuele meningsverschillen tussen landen, moet de COP een plaats zijn waar alle partijen de vrijheid voelen om te komen onderhandelen over het klimaat", aldus Werksman. "Het voorzitterschap van de klimaattop is belangrijk. We gaan ervan uit dat Azerbeidzjan zijn rol daarin blijft vervullen, deze en volgende week."

Een topdiplomaat van Azerbeidzjan zei donderdag dat de Franse minister welkom blijft op de top. "Onze deur staat altijd open", aldus hoofdonderhandelaar Ialtchine Rafiev.

Het gastland van de COP29 lijkt zich van de kritiek verder niets aan te trekken. Het voorzitterschap deelde donderdagmiddag nog een beeldfragment van de omstreden toespraak van Aliyev op X en YouTube. De ambassade van Azerbeidzjan in Nederland nam het bericht ook over.