Vijf landen moeten nog met kandidaat-Eurocommissaris komen

BRUSSEL (ANP) - Vijf landen houden het nog spannend wie zij als kandidaten naar Brussel sturen voor de volgende Europese Commissie. Vrijdag verloopt de deadline die Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen heeft gesteld. België, Portugal, Denemarken, Italië en Bulgarije hebben nog geen kandidaat voorgedragen.

Dat is niet het enige wat de keuze bemoeilijkt voor Von der Leyen. Want eigenlijk had ze alle landen gevraagd om met twee kandidaten te komen, een man en een vrouw. Zo hoopte Von der Leyen te kunnen kiezen en een nieuwe Europese Commissie te kunnen samenstellen met een vrijwel gelijk aantal mannen en vrouwen.

Dat laatste wordt nu al moeilijk. Nederland wil door met huidig Eurocommissaris Wopke Hoekstra. De Nederlandse regering heeft geen vrouwelijke tegenhanger voorgesteld. En Nederland staat niet alleen. Van de 27 EU-lidstaten zijn er 22 kandidaat-eurocommissarissen bekend en 16 van hen zijn een man.

Von der Leyen kan formeel niets afdwingen. Er zijn geen Europese regels die voorschrijven dat er een genderbalans moet zijn, of dat landen met twee kandidaten moeten komen. Een woordvoerder van de Europese Commissie heeft bevestigd dat Von der Leyen over de kandidaten contact heeft met de EU-lidstaten. "Voor de commissie als geheel is het belangrijk dat er zo veel mogelijk vrouwen in zitten."

Het mandaat van de huidige Europese Commissie loopt op 1 november af. In totaal moeten er 25 Eurocommissarissen komen, want twee Eurocommissarissen, allebei vrouw, zijn al bekend. Dat zijn voorzitter Ursula von der Leyen zelf, die voor een tweede termijn gaat, en de oud-premier van Estland Kaja Kallas. De laatste is door de EU-landen voorgedragen als de nieuwe EU-buitenlandchef.

Maar ook Kallas moet vanaf half september, zoals alle kandidaten, nog een hoorzitting ondergaan in het Europees Parlement. Alleen Von der Leyen zelf ontspringt die dans, nadat ze op 18 juli al door het nieuwe Europees Parlement werd herkozen als voorzitter van de volgende Europese Commissie. In het verleden heeft het Europees Parlement na hoorzittingen wel eens beoogde Eurocommissarissen naar huis gestuurd.