De wereldwijde handelsconflicten bedreigen ook de spaarrente

Begin oktober kondigde een derde Nederlandse bank een spaarrente van nul procent aan. De spaarders bij de beleggingsapp Evi van Van Lanschot kregen tot dan toe een verwaarloosbare rente van 0,03 procent, maar moeten het nu dus met niets stellen. Eerder hadden Triodos Bank en Hof-Hoorneman Bankiers hun rente al op nul geplaatst.

Voorlopig wagen enkel kleinere en nichebanken zich aan een nulrente. Op dit moment gunnen de grootbanken ING, ABN AMRO en Rabobank de spaarder nog een rente van 0,02 tot 0,03 procent, maar ING-topman Ralph Hamers stelde eerder al dat de Nederlandse spaarrente wel eens negatief zou kunnen worden. Steeds meer spaarders zoeken hun heil dan ook over de grens, waar de rente vaak nog een stuk hoger ligt. Dit is mogelijk door het vrij verkeer van goederen en de depositogarantiestelsels die in de Europese Unie (EU) gelden. Verschillende spelers op de markt springen hier op in, bijvoorbeeld het online spaarplatform Raisin . Ondertussen komt de rente enkel verder onder druk te staan.

Veel analisten geloven dat er een wereldwijde recessie aankomt. Een recessie is een inkrimping van de economie tijdens twee of meer achtereenvolgende kwartalen. Zo kromp de Duitse economie in het tweede kwartaal van 2019 al met 0,1 procent. De Duitse Centrale Bank

vreest dat er ook dit laatste kwartaal van 2019 een geringe krimp aankomt in de leidende economie van de EU. Wanneer er in Duitsland een negatief sentiment is, slaat dit al vlug over op de rest van Europa. Zakenbank Kempen stelt in haar vooruitzicht voor 2020 dat de industrie in Europa al op recessieniveau zit. Daarnaast is de groei van de Europese werkgelegenheid teruggevallen. Traditioneel gezien zijn inflatie of een schuldenbubbel de oorzaak van een recessie. Maar bij Kempen zien ze de toekomstige groei vrij somber in door de handelsconflicten die de Amerikaanse president Trump in gang gezet heeft.

Een afkoeling van de wereldeconomie zou dus het gevolg zijn van de verdere escalatie van het handelsconflict tussen China en de Verenigde Staten. Door de verhoogde invoertarieven staan beide economieën zwaar onder druk. Sommige specialisten spreken al van een ware economische Koude Oorlog. Op 12 oktober kwam Trump - die zich geen recessie kan veroorloven wil hij enige kans op herverkiezing maken - met een wapenstilstand, waarbij een verdere verhoging van de invoertarieven voorlopig van de baan lijkt. Echter, ondertussen kondigde Trump economische sancties voor Turkije aan en mag de VS de EU straffen met miljardensancties .

Deze maatregel treft de Trumpadministratie als vergelding voor Europese staatsteun aan de vliegtuigbouwer Airbus. Vanaf 18 oktober heffen de Amerikanen 10 procent op Europese vliegtuigen en tot 25 procent op een lijst van andere goederen. Ook de Nederlandse economie zou hierdoor wel eens in een recessie kunnen raken. De export van Nederlandse zuivel zal teruglopen, omdat er 25 procent invoerheffing op Nederlandse kaas geheven wordt.

De rente op deposito’s wordt bepaald door de Europese Centrale Bank (ECB). Wanneer de economie terugvalt, kiest de ECB al sinds jaren voor een stimulerend monetair beleid. Dat wil zeggen dat geld voor landen goedkoper uitgegeven wordt. Hierdoor lenen landen in de Eurozone erg goedkoop. De ECB neemt deze maatregel om investeringen te stimuleren. Daarnaast wil de ECB ook banken aanmoedigen om hun geld niet verder op te potten en het in de economie te pompen. Banken zijn verplicht hun tegoeden bij de ECB te laten ‘overnachten’. Voorheen kreeg een bank hier een positieve rente op. Momenteel is deze rente negatief en staat ze op -0,5 procent. Dit zet de rente op sparen onder druk; banken verliezen op hun sparende klanten. Daardoor verlagen ze hun spaarrentes steeds meer in de richting van nul procent. Wanneer de handelssancties van de VS de Europese economie echt in een recessie doen storten, zal de ECB hoogstwaarschijnlijk haar rente nog verder verlagen. Hierdoor wordt een negatieve rente op sparen dus steeds waarschijnlijker.