Van de 33 grootste zonneparken in Nederland is inmiddels 79 procent in buitenlandse handen, blijkt volgens het AD uit eigen onderzoek. Hierdoor verdwijnt tot 889 miljoen euro aan subsidiegeld naar het buitenland. Vooral Duitse, Chinese, Engelse en Scandinavische projectontwikkelaars en investeringsfondsen bouwen zonneparken op Nederlandse grond of kopen Nederlandse zonneparken op.
“Er is een explosieve toename van zonneparken die vrijwel allemaal in handen komen van buitenlandse investeerders”, zegt Jan Rotmans, hoogleraar transitiekunde en duurzaamheid aan de Erasmus Universiteit in het AD. “Onze subsidies zijn een melkkoe voor deze investeerders. Het levert ze hoge rendementen op, die ook nog eens weglekken naar het buitenland. Ze verdienen veel geld dat eigenlijk voor de regio bedoeld is.”
Het aantal zonneparken in Nederland neemt snel toe. De afgelopen jaren werden al tientallen parken gebouwd en de komende jaren komen daar nog honderden bij. Het gaat om zowel kleine zonneparken van enkele hectares, als grote parken met een omvang van soms meer dan vijftig voetbalvelden. Volgens het AD bieden projectontwikkelaars soms tot wel 10.000 euro per hectare aan landeigenaren, vaak boeren. Boeren die 25 hectare land verpachten ontvangen hierdoor jaarlijks al snel zo’n 200.000 euro.
Veel projectontwikkelaars zouden voor Nederland kiezen vanwege de miljarden euro’s aan subsidies die de Nederlandse overheid verstrekt. “Het is een vechtmarkt met heel veel concurrentie”, zegt Egbert Ludwig in de krant. Hij is directeur van Bronnen VanOns, een coöperatieve ontwikkelaar van wind- en zonneparken die wil dat de duurzame energieproductie voor de helft in handen komt van de lokale bevolking. De lucratieve subsidies zijn volgens Ludwig de enige reden voor commerciële ontwikkelaars om zonneparken te bouwen. “De overheid strooit zo kwistig met geld dat je er een prachtige businesscase mee hebt, met rendementen tot soms wel 15 procent. Het gevolg is dat tientallen projectontwikkelaars opduiken, als bijen op de honingpot. Ook dubieuze partijen die het niet zo goed voor hebben met de omgeving. Aan bewonersparticipatie hebben zij geen boodschap. Hun enige motivatie is zoveel mogelijk geld verdienen.”
Deze Nederlandse zonnevelden die in buitenlandse handen zijn krijgen samen tot bijna 1,1 miljard euro subsidie. 83 procent daarvan, zo’n 889 miljoen euro, verdwijnt naar het buitenland.
Van de 29 grootste zonneparken die de komende jaren gebouwd worden is volgens het AD ruim de helft (52 procent) in buitenlands bezit. Het gaat om maximaal 506 miljoen euro subsidie. De verwachting is dat dit percentage nog zal stijgen, omdat investeringsfondsen zonneparken meestal pas overnemen nadat ze gebouwd zijn.