Energieconcern Shell is in cassatie gegaan in de slepende zaak die vier Nigerianen en Milieudefensie aanspanden tegen het concern. De cassatie bij de Hoge Raad gaat om de maatregelen die Shell moet nemen om olielekkages in het Afrikaanse land eerder te kunnen stoppen, meldt Milieudefensie.
Shell benadrukt dat het al wel begonnen is met het installeren van een lekdetectiesysteem, zoals de rechter eerder beval. Het concern heeft vooral moeite met de manier waarop het proces is verlopen, vooral omdat het aan “behoorlijk overleg” over de kwestie met alle partijen ontbrak. Daarmee is het een principekwestie geworden. Shell benadrukt ook dat er al vele stappen zijn gezet om de olielekkage aan te pakken.
Eind januari werd bekend dat de Nigeriaanse Shell-dochter enkele boeren in het land een schadevergoeding moet betalen. Dit omdat het bedrijf aansprakelijk is voor twee olielekkages. In 2004 ontstond een olielek bij het dorp Goi in Nigeria. Daarbij kwam ongeveer 24.000 liter ruwe olie vrij en raakte een gebied van meer dan vijftig voetbalvelden besmeurd. Het tweede lek was in juni 2005 bij het dorp Oruma. Toen stroomde ongeveer 64.000 liter olie over een gebied van ongeveer tien voetbalvelden.
Volgens de klagers had Shell een lekdetectiesysteem in de pijplijn bij Oruma moeten inbouwen. Als zo’n melder er was geweest, was het lek eerder ontdekt en gestopt. Door dat systeem niet te gebruiken, heeft Shell zijn zorgplicht geschonden. Shell moest er daarom van de rechter voor zorgen dat er binnen een jaar alsnog zo’n melder komt.
De Nigerianen verwijten Shell dat hun dorpen in de Nigerdelta vrijwel onleefbaar zijn geworden door olievervuiling. Omdat de grond onbruikbaar werd en visgebied verloren ging, verloren ze ook hun middelen van bestaan. Nadat zowel de eisers als Shell tegen de eerdere uitspraken in beroep waren gegaan, sleepte de zaak zich jarenlang voort. Onder meer door onderzoek naar de oorzaken van lekkages.
Volgens Milieudefensie tekent Shell geen bezwaar aan tegen de bevoegdheid van de Nederlandse rechter om over olielekkages in Nigeria te oordelen. Ook op het punt om Nigerianen te compenseren voor de schade, geeft Shell zich volgens de milieuorganisatie “gewonnen”.
Shell zegt op zijn beurt het nog altijd niet eens te zijn met onderdelen van de uitspraak over sabotage. Evengoed gaat het bedrijf hiertegen niet in beroep. In het geval van sabotage is Shell onder Nigeriaans recht niet aansprakelijk voor de gevolgen. Deskundigen zeiden dat sabotage weliswaar de meest waarschijnlijke oorzaak is, maar dat dit niet onomstotelijk is bewezen. Daarom stelde het hof Shell Nigeria aansprakelijk.
In een reactie op de cassatie van Shell hebben ook Milieudefensie en de Nigeriaanse mede-eisers een vraag aan de Hoge Raad voorgelegd. Volgens de aanklagers is, naast het Nigeriaanse dochterbedrijf, ook het hoofdkantoor van Shell schuldig aan het ontstaan van de olielekkages. Als ze daarin de Hoge Raad meekrijgen, dan wordt het volgens Milieudefensie makkelijker voor de slachtoffers om in Nederland compensatie af te dwingen.