‘Alle’ ogen in Brussel en wijde omstreken zijn komende week gericht op Frans Timmermans, de vicevoorzitter van de Europese Commissie en verantwoordelijke voor het klimaatbeleid. Woensdag presenteert hij een pakket van twaalf wetsvoorstellen om de gemiddelde CO2-uitstoot in de EU in 2030 met 55 procent ten opzichte van 1990 terug te dringen. Naar het toepasselijk Fit voor 55 gedoopte pakket wordt met spanning uitgekeken, want de beoogde maatregelen zullen gevolgen hebben voor zowel bedrijven als burgers.
Naar verluidt wordt er nog steeds gesleuteld aan wetsteksten en cijfers en staan zelfs binnen de commissie de neuzen niet dezelfde kant op. Ook bedrijven, regeringen, milieu- of industrielobbyisten en parlementariërs hebben hun eigen belangen en ideeën over hoe ver de ambities moeten gaan. De voorstellen zullen naar verwachting dan ook veel reacties uitlokken. Het zal voor de een te veel, de ander te weinig, te langzaam of juist te snel zijn.
Uit wat er zoal aan concepten naar buiten is gelekt lijkt het leven in elk geval duurder te gaan worden voor bedrijven en consumenten die niet op ‘groen’ overschakelen. Benzine- en dieselprijzen zullen stijgen, en vermoedelijk ook de energierekeningen. Auto’s met een verbrandingsmotor, ook hybride exemplaren, worden geleidelijk uitgefaseerd ten gunste van elektrische wagens. Vanaf 2035 zouden er geen nieuwe benzine- of dieselauto’s meer mogen worden verkocht. Op de snelwegen komt elke 150 kilometer een oplaadstation, zou in de plannen staan.
Duurzame energie zoals windmolens en zonnepanelen wordt meer en meer de norm. In 2030 moet het aandeel van hernieuwbare energie minimaal rond de 40 procent bedragen, waar de lat nu nog op 32 procent ligt. Ook biomassa als duurzame methode voor energieopwekking blijft toegestaan maar onder strengere voorwaarden.
Verschillende sectoren die daarvoor nu, deels, zijn uitgezonderd moeten gaan betalen voor het recht om CO2 te mogen uitstoten, zoals de scheep- en luchtvaart. Brussel wil ook graag een belasting op kerosine, vooralsnog binnen de EU. Ook de schadelijke uitstoot in het wegtransport en van gebouwen wordt aan banden gelegd door middel van een emissiehandelssysteem. Met de opbrengsten uit die handel wordt een sociaal compensatiefonds gevuld, om de aankoop van elektrische auto’ s en renovaties van huizen te subsidiëren. Producten als cement en staal uit landen waar minder strenge milieueisen zijn, worden duurder door een CO2-heffing ‘aan de grens’.
Timmermans presenteert daarnaast een ‘bossenstrategie’. Hij wil miljoenen meer bomen laten planten in de EU, om onder andere meer CO2 op te nemen.
Van de lidstaten worden vanzelfsprekend inspanningen verwacht om de transitie naar een duurzamere samenleving mogelijk te maken. Nederland zal serieus aan de slag moeten om bijvoorbeeld sneller over te schakelen op hernieuwbare energie. Ook andere aanvullende maatregelen zullen mogelijk nodig zijn, omdat sommige van Timmermans’ plannen in Nederland minder effect hebben dan in andere EU-landen.