Na het besluit van Shell om op papier Brits te worden en het hoofdkantoor naar het Verenigd Koninkrijk te verhuizen, was het “verwijtbaar” geweest als het kabinet “achterover was gaan leunen”. Dat zegt minister Stef Blok (Economische Zaken) op kritiek uit de Tweede Kamer dat het demissionaire kabinet heeft gepolst of er steun was voor het toch afschaffen van de belasting op dividend.
Het kabinet ziet het als een “gevoelig verlies” dat, in navolging van Unilever, ook Shell voor het Verenigd Koninkrijk kiest. Blok is maandagochtend met staatssecretaris Hans Vijlbrief (Fiscaliteit) gaan bellen met de zes middenpartijen VVD, D66, CDA, PvdA, GroenLinks en ChristenUnie. Zo’n belrondje is “heel normaal”, zegt de bewindsman. “Dat hoort bij ons werk.” Daarbij is het niet meer dan logisch dat de dividendtaks werd benoemd. “Dit is de olifant in de kamer die we natuurlijk dan benoemen”, aldus Blok op harde kritiek van PvdA en GroenLinks. Hij wijst er daarnaast op dat ook de linkse partijen het vertrek van Shell betreuren.
Ook minister van Financiën Wopke Hoekstra vindt het belangrijk om het vestigingsklimaat van Nederland “op orde” te houden. “Ik vind echt dat we ons moeten realiseren dat het voor ons als klein land met een open economie belangrijk is aantrekkelijk te blijven”, aldus de bewindsman in debat met de Eerste Kamer. Bedrijven kijken daarbij volgens hem niet alleen naar belastingen, “maar je kan het ook niet los van de fiscaliteit zien.” Hoekstra vindt dat het kabinet “geen knip voor de neus waard” zou zijn, “als je op het punt staat zo’n gevoelig verlies te lijden, je dan niet alles wil onderzoeken”.
PvdA-Kamerlid Gijs van Dijk zegt op zijn beurt dat het kabinet steeds naar zijn demissionaire status wijst als reden om terughoudend te zijn met structurele maatregelen. “Maar Shell vertrekt en binnen een ochtend is er contact met de PvdA en andere fracties”, verzucht de sociaaldemocraat. De ministersploeg heeft volgens hem “geen antwoord op de noden van de samenleving”, maar wil wel snel in actie komen om Shell in Nederland te houden.
Coalitiepartijen D66 en CDA willen van het kabinet juist meer visie op het vestigingsklimaat voor bedrijven. “We gaan in het kabinet kijken of we nog aan knoppen willen draaien, maar daar hebben we nog geen knoop over doorgehakt”, zegt Blok daarover. Verder is het vooral aan de formerende partijen wat er op de lange termijn gebeurt, vindt de bewindsman.
In Het Financieele Dagblad (FD) waarschuwde Blok voor de “gemakzucht” en het “ongure klimaat” voor het grootbedrijf. Ook in de Kamer wordt er vaak negatief gesproken over grote bedrijven, ziet de bewindsman.