De Europese Commissie wil dat de EU-lidstaten hun coronaherstelplannen aanpassen om zo snel mogelijk los te komen van Russische energie en de vergroening in de Europese Unie te versnellen, zeggen ingewijden in Brussel. Ze moeten een energiehoofdstuk toevoegen over hoe en hoeveel ze willen investeren in bijvoorbeeld energiebesparing, de productie van schone energie en het diversifiëren van energieleveranciers. Daarvoor is extra geld uit Brussel beschikbaar.
Wat het nieuwe voorstel betekent voor het Nederlandse herstelplan is onduidelijk. Nederland is de enige EU-lidstaat die zijn coronaherstelplan nog niet heeft ingediend in Brussel. De bedoeling is dat het in juli wordt opgestuurd.
Voor het sneller verduurzamen en minder afhankelijk te worden van ‘onbetrouwbare partners’, zoals de commissie stelt, wil het dagelijks EU-bestuur het coronaherstelfonds inzetten. Dat werd in 2020 door de EU-leiders opgericht om de economische klappen door de pandemie op te vangen. Er zit nog ongeveer 225 miljard euro aan niet aangesproken leningen in. Ook stelt de commissie voor 20 miljard euro aan extra emissievergunningen te veilen en ruim 52 miljard euro aan subsidies over te hevelen uit de Europese landbouw- en cohesiefondsen.
Volgens EU-bronnen zal de commissie de lidstaten vragen om snel kenbaar te maken of ze gebruik willen maken van die investeringssteun. Zonder het nieuwe energiehoofdstuk zou er naar schatting 4,7 miljard euro aan subsidies voor Nederland op de plank liggen. Nederland heeft tot nu toe afgezien van de leningen uit het coronaherstelfonds.
De commissie onderhandelt nog met Polen en Hongarije over hun al een jaar geleden ingediende coronaherstelplan. Van 24 landen is het herstelplan wel al goedgekeurd. Die zouden een annex over de beoogde investeringen in de energietransitie moeten indienen, zodra de regel van kracht wordt.