Door de impact van de oorlog in Oekraïne dreigen miljoenen mensen ondervoed te raken. De strijd in het oosten van Europa heeft onder andere de Oekraïense graanexport stilgelegd. Door de mindere beschikbaarheid van bijvoorbeeld tarwe stijgen de prijzen, met verregaande gevolgen voor miljoenen mensen in bijvoorbeeld Afrika. Daarvoor waarschuwen het voedselagentschap van de Verenigde Naties (FAO) en de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO).
Oekraïne en Rusland behoren tot de grootste tarwe-exporteurs ter wereld en nemen normaal respectievelijk 20 en 10 procent van de wereldwijde verkoop voor hun rekening. Door de Russische invasie in Oekraïne en de afsluiting van de Zee van Azov en de Zwarte Zee is de uitvoer bijna tot stilstand gekomen.
De graanexport uit Oekraïne ligt momenteel op 20 procent van de normale capaciteit. Alternatieve transportmogelijkheden, zoals via het spoor en over de weg zijn niet zo efficiënt als de routes over zee, aldus de FAO en denktank OESO.
De organisaties denken dat de tarweprijzen voor 2022/23 bijna een vijfde kunnen stijgen als Oekraïne helemaal geen graan meer kan exporteren. Verder berekenden de organisaties een prijsstijging met een derde als de uitvoer van Russisch graan halveert.
Om voedseltekorten in Afrika te voorkomen en ook de oogsten dit jaar in Oekraïne te redden moet tegen het einde van volgende maand 20 miljoen ton tarwe uit Oekraïne worden geëxporteerd, berekende de Europese Commissie eerder. Momenteel wordt gesproken over een alternatieve zeeroute.
Als de Russische export zou worden getroffen, zou de ondervoeding in 2022/23 wereldwijd met ongeveer 1 procent toenemen. Dat komt overeen met ongeveer 8 miljoen tot 13 miljoen mensen, afhankelijk van de mate waarin de export stilvalt, aldus de FAO in een afzonderlijke studie. In het zwartste scenario, als de export van graan uit Rusland en Oekraïne aanhoudend wordt gehinderd, ook volgend jaar, en er geen alternatieven worden gevonden zullen er 19 miljoen mensen extra te maken krijgen met ondervoeding, aldus de kenners.