Een torenhoge inflatie, een dreigende recessie en een energiecrisis behoren tot de ontmoedigende economische problemen die de winnaar van de Italiaanse verkiezingen van zondag te wachten staan. En die uitdagingen komen bovenop de chronische problemen van het Zuid-Europese land zoals een zwakke groei, stagnerende productiviteit, enorme staatsschulden, lage werkgelegenheid, bureaucratie en een traag rechtssysteem.
Als de opiniepeilingen correct zijn, zullen deze na zondag allemaal in de schoot vallen van de radicaal-rechtse Giorgia Meloni, de leider van de nationalistische partij Fratelli d’Italia, ofwel Broeders van Italië, die op het punt staat de eerste vrouwelijke premier van Italië te worden.
Guido Crosetto, een naaste medewerker van Meloni en medeoprichter van haar partij, waarschuwde deze maand al dat de volledige impact van de hoge energiekosten op de economie pas later deze herfst merkbaar zal zijn, wat mogelijk kan leiden tot wijdverbreide sociale onrust in het land. “Het zal net als Gotham City zijn”, zei hij verwijzend naar de fictieve stad waar superheld Batman de criminaliteit bestrijdt.
Crosetto riep de oppositiepartijen al op om de nieuwe regering te ondersteunen, maar sloot een nieuwe coalitie van nationale eenheid, zoals die onder leiding van de vertrekkende premier Mario Draghi, alvast uit. Om de energiekosten onder controle te krijgen heeft partijleider Meloni gezegd dat ze er bij Europa op zal aandringen om een limiet in te stellen op gas dat uit Rusland wordt geïmporteerd – iets wat Draghi al maanden tevergeefs probeert te bereiken. Ook wil ze af van de koppeling tussen de binnenlandse gasprijs en de elektriciteitsprijzen.
Meloni belooft daarnaast ingrijpende belastingverlagingen, terwijl ze zweert “voorzichtig” te zijn met de overheidsfinanciën. Het manifest van Broeders van Italië biedt, net als dat van alle andere grote politieke partijen in Italië, weinig details over hoe het beleid zal worden gefinancierd.
Meloni heeft een groot deel van haar campagne gericht op kleine en middelgrote bedrijven in Italië, die kampen met de sterk gestegen energieprijzen. Zo dreigen volgens de in Milaan gevestigde economische denktank Cerved bijna een kwart van de 16.000 bedrijven in de industriestad Terni op korte termijn failliet te gaan.
In Terni, gelegen op ongeveer 100 kilometer ten noorden van Rome, is het lot van de 106.000 inwoners al meer dan een eeuw nauw verbonden met de belangrijkste werkgever Acciai Speciali Terni, een van de grootste staalfabrieken van Italië. Door torenhoge gas- en elektriciteitskosten stuurde de fabriek vorige week al 400 van de 2278 werknemers met een lager loon naar huis in afwachting van betere tijden. Volgens staalproducentenlobby Federacciai zijn de kosten van de energieverslindende staalsector in Italië vertienvoudigd sinds een jaar geleden.