De sterk stijgende loonkosten zetten het Nederlandse bedrijfsleven dit jaar verder onder druk. Volgens berekeningen van sectoreconomen van ABN AMRO nemen de loonkosten van bedrijven dit jaar met ongeveer 17 miljard euro toe. Mede daardoor zullen onder meer de industrie, bouw, agrarische sector en detailhandel een krimp laten zien in 2023.
De loongroei, die dit jaar waarschijnlijk 5,3 procent bedraagt, wordt aangejaagd door een uitzonderlijke situatie van hoge inflatie en een zeer krappe arbeidsmarkt. Tegelijkertijd leidt deze hoge inflatie in combinatie met de snel stijgende rente ertoe dat de vraag geleidelijk afneemt.
Hoewel de gevolgen van de energiecrisis meevallen en ondernemingen er in het afgelopen jaar redelijk in zijn geslaagd de hogere kosten voor personeel, energie en grondstoffen door te berekenen aan klanten, kan dit volgens de sectoreconomen in 2023 moeilijker worden. Loonstijgingen zetten daarbij vooral arbeidsintensieve sectoren onder druk.
Ook in de vastgoedsector heeft de hogere rente al geleid tot prijsdalingen, doordat kopers minder kunnen lenen. Voor de gehele vastgoedsector verwacht ABN AMRO een afwaardering van 9,5 procent in 2023.
De sectoren technologie, media en telecom, zakelijke dienstverlening, vrije tijd, gezondheidszorg en transport laten naar verwachting dit jaar nog wél een groei zien. Toch kunnen de marges in deze sectoren onder druk komen, vooral doordat ze relatief arbeidsintensief zijn en de loonkosten relatief hoog zijn in verhouding tot de omzet.
Het is volgens ABN AMRO dan ook cruciaal dat bedrijven innoveren om hun arbeidsproductiviteit te verhogen. "Ondernemers kunnen proberen kostenstijgingen door te berekenen aan afnemers, maar in een krimpende markt is het risico dat zij zich dan uit de markt prijzen duidelijk aanwezig", waarschuwt Albert Jan Swart, sectoreconoom industrie, transport en logistiek.
Door de vergrijzing en daarmee gepaard gaande personeelstekorten kunnen bedrijven volgens Swart ook op langere termijn profiteren van efficiënter werken. Voorwaarde voor productiviteitsgroei is volgens hem wel dat de werkdruk van werknemers niet verder toeneemt. Technologische innovaties kunnen hierbij volgens de econoom een grote rol spelen. Zo kunnen AI-oplossingen en robots specifieke taken overnemen, zodat medewerkers zich kunnen richten op andere werkzaamheden.