ABN AMRO: daling koopkracht drukt winstmarges voedingssector

De stijgende kosten voor energie, grondstoffen en lonen in combinatie met een dalende koopkracht zetten de winstmarges in de voedingssector onder druk. Hoewel de kosten in 2023 naar verwachting licht zullen dalen, wordt het voor levensmiddelenfabrikanten steeds moeilijker om de rekening bij afnemers en consumenten neer te leggen, meldt ABN AMRO in zijn sectorrapport voor 2023.

Levensmiddelenfabrikanten hebben al geruime tijd te maken met kostenstijgingen. Vooralsnog lukt het deze bedrijven om de hogere energie- en inkoopkosten deels door te rekenen aan klanten. Dit zorgt echter wel voor hogere prijzen in supermarkten.

Nu de koopkracht afneemt en consumenten op hun geld moeten letten lijkt de wal het schip te keren, zegt Nadia Menkveld, sectoreconoom Agrarisch en Food van ABN AMRO. In het eerste kwartaal gaf de helft van de bedrijven nog aan de hogere kosten te kunnen doorberekenen. In het derde kwartaal geldt dit slechts voor 44 procent.

De gesprekken met supermarkten zullen volgens Menkveld steviger verlopen, dus wordt het moeilijker voor levensmiddelenfabrikanten om de hogere kosten door te rekenen. Dit zal leiden tot een toename van het aantal faillissementen bij met name kleinere levensmiddelenbedrijven.

In 2023 zullen veel van de kosten voor de voedingsmiddelenindustrie naar verwachting licht dalen, maar wel op een hoog niveau blijven. Zo liggen de energieprijzen op een lager niveau dan het hoogtepunt eerder dit jaar, nemen de kosten voor containervervoer af en dalen ook de wereldprijzen voor agrarische grondstoffen. De kosten voor arbeid blijven echter wel stijgen als gevolg van een hoger minimumloon en de krapte op de arbeidsmarkt.

Ondanks de dalende koopkracht blijft een grote omzetdaling van de sector in 2023 echter uit. Voor de gehele sector wordt volgens Menkveld een kleine krimp van 1 procent in productievolume verwacht. Dat komt doordat de prijzen ook volgend jaar relatief hoog zullen blijven.

Voor de drankindustrie wordt na de sterke inhaalvraag in 2022 een volumedaling voorzien. Door een daling in het horecabezoek slaat de volumestijging van 9 procent dit jaar namelijk om in een krimp van 2 procent in 2023. Ook de zuivelindustrie zal in 2023 krimpen door de dalende koopkracht. In de vleesverwerkende industrie dalen de volumes volgend jaar naar verwachting ook licht. Bij groente en fruit stijgen de volumes wel door de kleinere prijsstijgingen van deze producten.