Adviesraad wil steviger overheidsbeleid om problemen op te lossen

Nederland staat voor urgente opgaven op het gebied van klimaat, arbeidsmarkt, gezondheid en het toekomstige verdienvermogen. Om die problemen op te lossen is steviger overheidsbeleid nodig met scherpe eisen aan ondernemingen, minder subsidies en meer duidelijkheid voor de lange termijn. Dit betoogt de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) in een rapport, aan de vooravond van Prinsjesdag en nieuwe verkiezingen.

Volgens het onafhankelijke adviesorgaan heeft het bedrijfsleven veel potentieel om problemen op te lossen, maar dit wordt onvoldoende aangewend. De overheid kan daarbij een sleutelrol vervullen, maar doet dat nu niet genoeg. Het regeringsbeleid houdt gevestigde ondernemingen te veel uit de wind en dat maakt hen afwachtend en belemmert vernieuwing vanuit het bedrijfsleven. In plaats van ondernemingen uit te dagen en te motiveren, geeft overheidsbeleid nu vaak de verkeerde prikkels.

Tegelijkertijd constateert de WRR dat bedrijven te gemakkelijk verdienen aan zaken die schade toebrengen aan mens en milieu. Zo is het goedkoper om nieuw plastic te maken dan oud plastic te recyclen. Ook is het vaak goedkoper om telkens nieuwe uitzendkrachten in te huren in plaats van het vaste personeel om te scholen.

De WRR pleit daarom voor een omslag in beleid: van pamperen naar uitdagen en motiveren. Het adviesorgaan beveelt daarbij onder meer aan om terughoudend te zijn met subsidies en fiscale regelingen voor bedrijven en alleen steun te bieden als tijdelijk zetje voor maatschappelijke oplossingen.