AEX flink lager na leveringsstop Russisch gas aan Duitsland

De AEX-index op het Damrak is maandag flink lager geopend. Ook de andere Europese beursgraadmeters lieten forse verliezen zien. Vooral de DAX in Frankfurt liep averij op na het besluit van Moskou om een belangrijke gaspijpleiding tussen Rusland en Duitsland langer dan gepland dicht te houden vanwege technische problemen. De grootste economie van de eurozone is nog altijd sterk afhankelijk van de invoer van Russisch gas. Bij een volledige stopzetting van de Russische gasleveringen zal de belangrijke handelspartner van Nederland in een economische recessie belanden.

De Europese gasprijs schoot met zo'n 21 procent omhoog door zorgen over de energievoorziening in Europa. Op de markten wordt gevreesd dat het Russische staatsgasbedrijf Gazprom de gasleveringen via de zogeheten Nord Stream 1-pijpleiding helemaal niet meer gaat hervatten. Moskou verlaagde de toevoer van gas eerder al tot 20 procent van de maximale capaciteit. Ook hiervoor droeg Gazprom technische problemen als reden aan.

Vrijdag heerste er aanvankelijk nog opluchting na berichten dat Moskou de gasleveringen zou hervatten na drie dagen van onderhoud. Na het slot van de Europese beurshandel verklaarde Gazprom echter de pijpleiding voor onbepaalde tijd dicht te houden. Op Wall Street sloeg de stemming daardoor al om.

De AEX-index op Beursplein 5 raakte kort na opening 1,3 procent kwijt op 669,89 punten en leverde daarmee de winst van vrijdag grotendeels weer in. De MidKap zakte 1,8 procent tot 910,50 punten. De beurzen in Parijs en Londen verloren tot 1,9 procent. De Duitse beurs kelderde 2,9 procent. De financiële markten in New York blijven maandag dicht vanwege Labor Day.

De euro zakte verder in waarde door de vrees dat de energiecrisis een recessie zal veroorzaken en bereikte een nieuw dieptepunt in twintig jaar. De eenheidsmunt noteerde op 0,9885 dollar, tegen 1,0030 dollar op vrijdag. De olieprijzen gingen omhoog in aanloop naar de bijeenkomst van oliekartel OPEC en bondgenoten later op de dag. Een vat Amerikaanse olie werd 2,2 procent duurder op 88,78 dollar per vat. Brentolie kostte 2,5 procent meer op 95,30 dollar.

Op het Damrak profiteerde olie- en gasconcern Shell van de hogere olieprijzen en voerde met een plus van 0,7 procent de schaarse stijgers aan in de AEX. Techinvesteerder Prosus (min 2,5 procent) kampte met een fors koersverlies van het Chinese techbedrijf Tencent, waarin het een groot belang heeft. Fintechbedrijf Adyen en maaltijdbezorger Just Eat Takeaway waren de grootste dalers met minnen van rond de 3 procent.