AFM: pas op voor problemen door coulance van bank

Tijdelijke oplossingen die banken wegens de coronacrisis aan klanten bieden, moeten in een later stadium geen problemen opleveren. Daarvoor waarschuwt de Autoriteit Financiële Markten (AFM) in een toelichting op haar jaarverslag. De toezichthouder kijkt daarom extra scherp naar de coulance door kredietverstrekkers en of deze op een verantwoorde wijze wordt verschaft.

De AFM is erg positief over initiatieven van banken en andere financiële dienstverleners om klanten enige verlichting te bieden. De coronapandemie zorgt bij veel zzp'ers en kleine zelfstandigen immers voor slinkende of zelfs volledig weggevallen inkomsten. Maar daarbij is wel een vinger aan de pols nodig.

"De AFM ziet erop toe dat dit op een verantwoorde manier gebeurt, zodat oplossingen voor vandaag geen problemen van later worden", zegt bestuursvoorzitter Laura van Geest, die onlangs aantrad als hoofd van de toezichthouder. "De zorgplicht blijft onverminderd belangrijk, het klantbelang mag niet uit het oog worden verloren."

Als mogelijk voorbeeld van onverantwoorde hulp, noemt Van Geest uitstel van betalingen op een hypotheek met lage rente. Wanneer die uitgestelde aflossingen bijvoorbeeld door de bank in een persoonlijke lening worden omgezet met een veel hoger rentetarief, zijn klanten daar niet mee geholpen. Daarnaast moeten banken ondanks de crisissfeer niet toegeven aan de druk om particulieren geld te lenen dat ze helemaal niet kunnen terugbetalen.

Om diezelfde reden probeert de financiële waakhond onbetrouwbare kredietverstrekkers zo goed als mogelijk te weren. In het verleden bleken malafide partijen vaker toe te slaan in crisissituaties. En consumenten in nood hapten daarbij vaker toe. Daarom houdt de AFM advertenties voor consumentenleningen extra goed in het vizier. Op de website publiceert de waakhond voorbeelden van oplichtingspraktijken.

Vooralsnog zijn er geen harde aanwijzingen dat de risico's op leningen onverantwoord hard toenemen of dat woekeraars actiever de markt op gaan. "We zitten nog maar drie weken in de coronacrisis, dus het is niet zo dat we bergen aan informatie daarover hebben", legt Van Geest uit. Zo leest ze in de media juist ook over voorbeelden waarbij banken goed meedenken met particuliere klanten.