Banken controleren non-profitorganisaties minder op witwassen

Nederlandse banken gaan minder intensief controleren of non-profitorganisaties zoals goede doelen, sportverenigingen en kerken mogelijk geld witwassen of terrorisme financieren. Dit meldt de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB), die met brancheorganisaties richtlijnen heeft opgesteld en deze donderdag presenteert. Als de kans groot is dat bepaalde organisaties geld witwassen of terrorisme financieren, blijven zij uitgebreid gecontroleerd worden.

Banken klaagden al langer dat onderzoeken die zij moeten doen om witwassen en financiering van terrorisme op te sporen onduidelijk zijn omschreven. Daarom deden banken meer dan wellicht nodig was uit angst om te weinig te doen en daardoor een boete te krijgen. Ze waarschuwden dat dit tot hoge kosten leidde. Met de nieuwe richtlijnen kunnen banken volgens de NVB beter bepalen waar de risico's op witwassen en terrorismefinanciering daadwerkelijk liggen.

Ook non-profitorganisaties hadden last van de oude regelgeving. Die moesten stapels papieren met allerlei vragen beantwoorden, terwijl sommige verenigingen en stichtingen kampen met een tekort aan vrijwilligers. Nieuwe goede doelen kregen voorheen soms geen bankrekening vanwege het strenge klantonderzoek, zag onder meer directeur Margreet Plug van brancheorganisatie Goede Doelen Nederland.

De richtlijnen zorgen voor een "significante verlichting" voor banken en non-profitorganisaties, zegt sectorcoördinator Helène Erftemeijer van de NVB. "Banken en organisaties hoeven minder papieren te verwerken en minder aanvullende vragen te behandelen."

In de nieuwe richtlijnen staan een aantal factoren die de risico's verhogen of juist verlagen. Non-profitorganisaties die bijvoorbeeld hun jaarrekening openbaar maken, worden nu gezien als transparant en betrouwbaar. Ook als een organisatie bereid is zich te laten controleren door nationale autoriteiten, wordt die minder intensief gecontroleerd door de bank. Een hoger risico op witwassen en terrorismefinanciering geldt onder meer als een hulporganisatie actief is in een land waarop sancties van toepassing zijn.

Volgens NVB-voorzitter Medy van der Laan lopen er gesprekken met veel meer sectoren voor afspraken om klantonderzoek van banken beter aan te laten sluiten op de risico's. Komende maanden hoopt de NVB ook dit soort richtlijnen naar buiten te brengen voor bijvoorbeeld sekswerkers, cryptobedrijven, de detailhandel en bedrijven die auto's produceren of verkopen.