Nederland en Japan hebben zich in principe achter strenge regels geschaard die de Verenigde Staten hebben ingesteld voor de export van chips en chipapparatuur naar China. Dat meldt financieel persbureau Bloomberg op basis van bronnen rond de gesprekken. De VS, Nederland en Japan zijn met afstand de grootste leveranciers van chipmachines en de stap kan een grote klap betekenen voor de ambities van China.
De VS willen met strenge maatregelen de Chinese ontwikkeling van geavanceerde chips tegenhouden, die ook voor militaire doeleinden kunnen worden gebruikt. Nu al kan de Veldhovense chipmachinemaker ASML zijn meest geavanceerde apparaten niet aan China leveren, maar de VS willen dat ook oudere apparaten niet meer naar het Aziatische land mogen. Eerder gaf minister Liesje Schreinemacher voor Buitenlandse Handel (VVD) in het NRC al aan dat exportbeperkingen richting China alleen zouden worden ingesteld op eigen voorwaarden en dat Nederland niet zonder meer de VS zou volgen.
ASML is de grootste chipmachinemaker in de wereld en maakt als enige moderne EUV-machines. Het Japanse Canon is een concurrent, net als Nikon en Tokyo Electron, maar dat zijn veel kleinere spelers. ASML-topman Peter Wennink zei bij de laatste cijferpresentatie van zijn bedrijf dat hij niet verwacht dat de vraag naar chipmachines afneemt als ASML niet meer aan China mag leveren. Dat komt omdat de VS en Europa zelf veel geld steken in nieuwe fabrieken om computerchips in de eigen regio te gaan maken. Daarmee willen zij minder afhankelijk worden van China.
China heeft ondertussen een klacht ingediend tegen de Verenigde Staten bij de Wereldhandelsorganisatie WTO. Het land stelt dat de VS vage veiligheidsargumenten inzet om zijn rivaal op oneerlijke wijze tegen te werken. Volgens China valt dat onder economisch protectionisme en wordt de internationale leveringsketen door de Amerikaanse sancties bedreigd. Zelfs als China de zaak wint, kan de WTO echter niets doen om het beleid van de Amerikanen terug te draaien.