Brussel geeft nieuwe impuls aan kringloopeconomie

Europese bedrijven krijgen een verbod op het vernietigen van overtollige goederen, zoals onverkochte kleding. Producten moeten zoveel mogelijk uit gerecycled materiaal worden gemaakt, gemakkelijker te repareren zijn en kunnen worden hergebruikt. Het gebruik van (micro)plastic in bijvoorbeeld shampooflesjes wordt aan banden gelegd en er komen duurzaamheidseisen voor elektronica als smartphones en laptops.

Dat staat in een actieplan voor de circulaire economie dat EU-commissaris Virginijus Sinkevičius (Milieu) in Brussel presenteerde. Het plan moet de EU helpen in 2050 klimaatneutraal te zijn, zoals de leiders in december in hun Green Deal hebben afgesproken. De Europese Commissie wil eisen aan fabrikanten stellen, bijvoorbeeld dat batterijen van mobiele telefoons duurzaam zijn geproduceerd en gemakkelijker vervangbaar zijn. Regels komen er ook voor afvalverwerking en hergebruik van grondstoffen.

Volgens vicevoorzitter Frans Timmermans moet niet alleen de CO2-uitstoot naar netto nul. Om het doel in 2050 te halen is ook kringloopeconomie onvermijdelijk. "We kunnen een heleboel dingen doen. We gebruiken nu bijvoorbeeld 200 kilo verpakkingsmateriaal per persoon per jaar. Dat is te veel. Er moet minder weggegooid worden. Daarom denk ik ook dat er veel winst valt te halen met elektronica door opladers van laptops en smartphones te harmoniseren."

Timmermans zou ook graag zien dat er meer gebouwd wordt met hout en steen in plaats van beton. Bouwen moet beginnen met materialen kiezen die later kunnen worden hergebruikt, vindt hij.

Volgens hem is Nederland een van de landen die vooroploopt met de circulaire economie. "Het is in het belang van de EU dat de rest een been bijtrekt".

De Europese consumentenorganisatie BEUC juicht de "gedurfde stap" van de commissie toe. "Als het marktaanbod duurzamer wordt, kopen consumenten automatisch groenere producten. Duurzame consumptie en productie zijn twee kanten van dezelfde munt."

GroenLinks noemt het actieplan veelbelovend maar Europarlementariër Bas Eickhout mist voorstellen over beprijzing. "Grondstoffen moeten duurder worden om het aantrekkelijk te maken zuinig om te gaan met materialen. Arbeid moet juist goedkoper worden. Zo wordt het weer aantrekkelijk om iets te laten repareren."

Friends of the Earth International ziet positieve initiatieven maar betwijfelt of het actieplan overconsumptie zal voorkomen.