Brussel klaar om 800 miljard euro te gaan lenen voor herstelfonds

Europese banken gaan de komende vijf jaar EU-obligaties en ander Europees schuldpapier uitgeven om het economisch herstel van de coronacrisis te kunnen financieren. Tot eind 2026 gaat de Europese Commissie op die manier 800 miljard euro ofwel jaarlijks gemiddeld circa 150 miljard euro op de kapitaalmarkt ophalen voor het Europese herstelfonds waar de EU-leiders het vorig jaar over eens werden. De commissie heeft alles nu op orde om daarmee te beginnen op 1 juli, zei EU-commissaris Johannes Hahn (Begroting) in Brussel.

De geleende miljarden gaan vervolgens als subsidie, gunstige lening of via een EU-project stukje bij beetje naar de lidstaten, afhankelijk van de voortgang die ze boeken met hervormingen die ze afspreken met het dagelijks EU-bestuur, bijvoorbeeld op de arbeids- of huizenmarkt. Alles moet tegen 2058 zijn afbetaald.

Hahn benadrukte dat het herstelfonds, dat officieel NextGenerationEU heet, tijdelijk is, met als doel de nodige investeringen in de wederopbouw te kunnen financieren. Die investeringen moeten vooral duurzaam zijn en in groene en digitale projecten worden gestoken. Hahn zei dan ook dat er veel 'groene' obligaties zullen worden aangeboden. "De EU zal de grootste uitgever op de groene markt worden".

De commissie verwacht grote belangstelling van beleggers voor het Europese schuldpapier, mede op basis van de zeer succesvolle eerdere uitgiftes van euro-obligaties van in totaal ruim 75 miljard euro voor een tijdelijk EU-kredietprogramma, SURE geheten, om lidstaten geld te kunnen lenen voor tijdelijke werkloosheidsuitkeringen en werktijdverkortingen door corona.

Niet alle 27 nationale parlementen hebben overigens al goedgekeurd dat de commissie mag gaan lenen om de eigen 'schatkist' te vullen. In Nederland moet het zogeheten eigen-middelenbesluit nog door de Eerste Kamer. Hahn riep de lidstaten op het proces te versnellen.

Het kabinet heeft eerder al aangegeven alleen gebruik te zullen maken van de subsidies, maar niet van de beschikbare leningen omdat Nederland al heel goedkoop kan lenen. Nederland zou aanspraak kunnen maken op maximaal zes miljard euro uit het herstelfonds.