Brussel vraagt EU-landen 66 miljard extra voor meerjarenbegroting

De Europese Commissie wil dat de 27 lidstaten 66 miljard euro meer bijdragen aan de lopende meerjarenbegroting tot en met 2027. Dat is volgens voorzitter Ursula von der Leyen vooral nodig om Oekraïne de komende jaren financieel te kunnen blijven steunen, waarvoor ze een fonds van 50 miljard euro wil opzetten. Maar ook wil ze meer besteden aan migratie- en vluchtelingenbeleid, en miljarden aan subsidies steken in industrieën en technologieën.

De commissie, het dagelijks bestuur van de EU, stelt ook voor om hoger dan aanvankelijk geplande uitgaven, bijvoorbeeld door gestegen rentelasten en inflatie, te bekostigen uit een nieuwe inkomstenbron. De lidstaten zouden daarvoor een bedrag op basis van hoeveel geld ze uit bedrijfsinkomens halen aan Brussel moeten betalen.

Volgens Von der Leyen is het dagelijks EU-bestuur zich ervan bewust dat niet alleen de commissie wordt geconfronteerd met inflatie en hogere rentebetalingen, maar ook de lidstaten. Die zagen hun uitgaven de laatste jaren door de pandemie en de oorlog in Oekraïne ook sterk stijgen. De commissie heeft haar prioriteiten bijgesteld, zei de Duitse in Brussel, en van elke mogelijkheid om flexibel te zijn gebruikgemaakt. Het extra geld is nodig voor de periode 2024 tot en met 2027.

Toen de EU-landen in 2020 onderhandelden over de meerjarenbegroting van 2021 tot en met 2027 waren de Russische invasie in Oekraïne en de gevolgen daarvan onvoorzien, benadrukte Von der Leyen. "We leven in een compleet andere tijd." Voor het onder andere betalen van landen buiten Europa om de migratiestromen in te dammen, wil ze 15 miljard euro uittrekken de komende vier jaar, en met 10 miljard cruciale sectoren als bio- of cleantech steunen.

Europarlementariër Paul Tang (PvdA) vindt het "niet gek" dat de Europese Commissie om extra geld vraagt. "Maar de standaard reflex om met de pet langs de hoofdsteden te gaan, is de verkeerde. Laat in plaats daarvan de grootgebruikers van de interne markt hun steentje bijdragen, middels een heffing op de winsten van grote bedrijven. De commissie doet hier een voorstel toe, maar dat is te weinig ambitieus."

Het Europees Parlement en de lidstaten moeten de voorstellen goedkeuren. Nederland en Duitsland hebben al te kennen gegeven geen extra geld naar Brussel te willen sturen, maar wel open te staan voor verdere hulp aan Oekraïne.