Brusselse plannen tegen Oekraïne-import te dun voor Oost-Europa

De maatregelen die de Europese Commissie voorstelt om te voorkomen dat Oekraïense landbouwimporten Europese boeren schaden, stemmen Oost-Europese landen nog niet tevreden. Ze willen niet alleen bescherming tegen goedkoop Oekraïens graan, maar ook bijvoorbeeld vlees en zuivel.

De commissie en Polen, Hongarije, Slowakije, Roemenië en Bulgarije onderhandelen over een oplossing voor de kwestie. Het dagelijks bestuur van de EU, dat over de handel gaat, wil de "onaanvaardbare" invoerverboden die de vijf hebben uitgevaardigd van tafel.

De vijf EU-landen weren Oekraïens graan en andere landbouwproducten omdat die zich in Oost-Europa hebben opgehoopt. Dat brengt plaatselijke boeren in problemen. De voedingswaren uit Oekraïne, een ware landbouwreus, werden sinds de Russische invasie noodgedwongen via Oost-Europese landen naar de rest van de wereld vervoerd. Maar door de ingezakte prijzen en logistieke problemen vinden ze hun weg niet meer.

De commissie stelt voor tot eind juni alleen nog tarwe, maïs, zonnebloempitten en koolzaad uit Oekraïne toe te laten dat bestemd is voor andere EU-landen of verder buitenland. Bovendien wil zij nog eens 100 miljoen euro uittrekken om de schade te vergoeden van gedupeerde boeren in de vijf 'grenslanden'. Vorige maand is daarvoor al ruim 56 miljoen vrijgemaakt. In ruil moeten de vijf hun nationale maatregelen intrekken.

Bijna een jaar geleden maakte de EU de uitvoer voor het benarde Oekraïne juist gemakkelijker door de invoerheffingen op Oekraïense landbouwproducten af te schaffen. De landbouwexport is een van de belangrijkste overgebleven inkomstenbronnen voor Oekraïne. Het blijft de bedoeling van Brussel om de soepeler regels te verlengen.

Brusselse diplomaten maken zich zorgen over de schade die de hoogopgelopen kwestie toebrengt aan de steun in Europa voor Oekraïne. Het conflict zou ook eens te meer tonen hoe moeilijk het wordt om Oekraïne op den duur op te nemen in de EU.

Polen kwam eerder deze week al wel overeen om Oekraïens graan op weg naar het buitenland weer door te laten. Tegelijkertijd voeren de vijf landen de druk op om bredere importbeperkingen in te stellen. Zo heeft Hongarije zijn eigen maatregelen donderdag verbreed tot 25 Oekraïense producten, waaronder honing en vlees.

De druk op de Oost-Europese exportroute voor Oekraïne lijkt de komende tijd alleen nog maar groter te worden. Rusland maakt aanstalten om het vervoer over de Zwarte Zee weer verder af te knijpen.