China na nieuws ASML: Nederland moet zich aan wet houden

China roept Nederland op de wet, het ondernemersklimaat en de stabiliteit van de markten van de twee landen te respecteren. Dit heeft een woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken gezegd in reactie op het bericht dat de export naar China door chipmachinefabrikant ASML verder is ingeperkt. Onduidelijk is naar welke wet de zegsman precies verwijst.

Afgelopen nacht werd bekend dat de Nederlandse overheid onlangs een vergunning voor het leveren van sommige geavanceerde machines aan China deels heeft ingetrokken. ASML liet weten dat een klein aantal klanten in China daarvan de dupe is.

Het is niet bekend hoeveel machines, die tientallen miljoenen per stuk kosten, uiteindelijk niet zijn verscheept. Volgens persbureau Bloomberg benaderde de Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur Jake Sullivan de Nederlandse regering eind vorig jaar over de zaak. De woordvoerder van de Chinese overheid noemt de inmenging van de Amerikanen in de toegang van China tot technologie een daad van "hegemonie".

Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken wil niet reageren. "We zeggen nooit iets over individuele vergunningen", laat een woordvoerder weten." In algemene zin kan volgens het ministerie wel gezegd worden dat bij de beoordeling van een exportvergunningaanvraag per geval een specifieke afweging wordt gemaakt op basis van de nationale veiligheid van Nederland. "Dat kan ertoe leiden dat de export wordt toegestaan, afgewezen of dat een eerdere afweging wordt herzien."

De Verenigde Staten maken zich al langer zorgen dat China chiptechnologie uit het Westen gebruikt voor militaire doeleinden. Om die reden werden aan Amerikaanse chipbedrijven eerder ook beperkingen opgelegd voor de uitvoer naar China. Na aandringen van de VS beperkte de Nederlandse regering de export van ASML vorig jaar eveneens verder. Aanvankelijk mocht het bedrijf alleen zijn geavanceerdste machines niet verkopen aan Chinese klanten, maar daar kwamen ook bepaalde types van een oudere generatie chipmachines bij.

Beleggers lijken zich niet heel veel zorgen te maken over de nieuwe aankondigingen. Op de beurs in Amsterdam noteerde ASML dinsdag in de loop van de ochtend ruim 1 procent in de min. Daarmee was het koersverlies enigszins teruggelopen vergeleken met eerder op de dag. Een analist van ING stelde dat het nieuws waarschijnlijk geen invloed heeft op de algehele vooruitzichten voor ASML.