CPB: coronacrisis kan tot nieuwe bankencrisis leiden

De coronacrisis slaat grote gaten in de huishoudboekjes van burgers en bedrijven. Ook overheden zien hun schulden hard oplopen. Als dat lang aanhoudt, kunnen uiteindelijk ook banken worden meegetrokken. Dat meldt het Centraal Planbureau (CPB) in zijn jongste Risicorapportage Financiële Markten.

De steunmaatregelen van het kabinet om getroffen bedrijven op de been te houden, helpen de gevolgen van de crisis voor banken te beperken en daarmee de risico’s voor de financiële stabiliteit. Maar een te snelle afbouw van die regelingen kan volgens het CPB veel bedrijven in betalingsproblemen brengen.

Een eerste stresstest op de financiële buffers van het Nederlandse mkb wijst uit dat een kwart van deze bedrijven zelfs met overheidssteun nog extra liquiditeit nodig heeft als de omzet een halfjaar lang wegvalt. Wanneer die ondernemingen in problemen komen, tast dat de kapitaalpositie van banken aan.

Aan de andere kant blijft het volgens het CPB niet eeuwig zo dat de maatschappelijke voordelen van de steunmaatregelen opwegen tegen de kosten. De kans bestaat dat de overheid veel geld uitgeeft om bedrijven te redden die uiteindelijk niet levensvatbaar zijn.

Ook de oplopende schulden van overheden vormen een risico voor de financiële sector. Banken hebben nog altijd veel staatsobligaties op hun balans. Die verwevenheid leidde in de kredietcrisis en de daarop volgende schuldencrisis tot grote problemen.

Het CPB merkt wel op dat banken, zeker in Nederland, er nu sterker voorstaan dan in 2008. Hun kapitaalbuffers zijn opgehoogd en zij hebben minder probleemleningen op hun balans staan. Ook Europese samenwerking bij onder meer het toezicht heeft geholpen de risico's in te dammen.

ABN AMRO, die tijdens de vorige bankencrisis in bezit van de overheid kwam via de nationalisatie van de Nederlandse onderdelen van Fortis, zegt in een reactie over hoge buffers en een sterke liquiditeitspositie te beschikken. De bank is daarom nu in staat om zijn klanten door de crisis heen te helpen. Ook Rabobank benadrukt dat de buffers stevig zijn en dat het daarom in staat is om de impact van de pandemie te kunnen absorberen. ING gaf geen specifiek commentaar.