DNB hamert erop dat Nederland groener wordt omdat gas duur blijft

De Nederlandse overheid moet meer inzetten op verduurzaming van huishoudens en bedrijven, omdat de gasprijzen ook na volgend jaar hoog zullen blijven en de inflatie in 2024 waarschijnlijk opnieuw wat oploopt. Daarop hamert hoofdeconoom Olaf Sleijpen van De Nederlandsche Bank (DNB) bij de presentatie van nieuwe economische ramingen.

"We moeten zorgen dat het minder gebruiken van gas iets structureels wordt", aldus de expert. Hij vindt dat Den Haag meer de regie zou moeten nemen en zaken beter moet afstemmen. "Bijvoorbeeld mensen die in een rijksmonument wonen. Die kunnen nu nog helemaal niks. Daar zou je toch afspraken voor moeten maken." Sleijpen denkt ook dat de overheid ervoor moet zorgen dat de slechtst geïsoleerde huizen en sociale huurwoningen, waar veel mensen met lage inkomens wonen, het eerste aan de beurt komen voor verduurzaming.

DNB verwacht dat de inflatie over heel dit jaar 11,5 procent bedraagt, vooral doordat de energieprijzen door de oorlog in Oekraïne hard zijn opgelopen. Mede door het prijsplafond voor energie dat de overheid heeft aangekondigd volgt volgend jaar dan een daling naar 4,9 procent. Maar in 2024, waarin het prijsplafond weer wegvalt, loopt de inflatie naar verwachting weer op tot 5 procent.

Sleijpen stelt dat de overheid niet moet kiezen voor langdurige compensatie van energielasten voor grote groepen huishoudens en bedrijven. "Richt de steun in 2024 alleen nog op huishoudens en bedrijven die zonder steun in de financiële problemen komen. En gebruik 2023 om dat voor te bereiden", is zijn advies aan het kabinet. DNB waarschuwt al langer dat de overheid met ongerichte, brede steun het moeilijker maakt om de inflatie af te remmen. Sleijpen herhaalt ook een eerdere oproep dat het kabinet zijn compensatiepakket voor de hoge energieprijzen snel moet dekken in de begroting.

De economie koelt intussen behoorlijk af. Door het herstel uit de coronacrisis in de eerste helft van dit jaar komt de groei dit jaar waarschijnlijk nog uit op 4,2 procent. Maar voor het lopende kwartaal en het eerste kwartaal van volgend jaar rekent Sleijpen op krimp. In heel volgend jaar gaat de economie waarschijnlijk nog maar 0,8 procent vooruit en voor 2024 gaat DNB uit van 1,6 procent groei.

De arbeidsmarkt blijft wel uiterst krap en de werkloosheid zal slechts licht oplopen. Dat betekent dat de roep om personeel in veel sectoren blijft bestaan. Sleijpen is van mening dat het koopkrachtverlies door de hogere energierekening en duurdere boodschappen ook gedempt kan worden door hogere lonen. In veel sectoren is daar volgens hem nog ruimte voor.