DNB moet boetes voor onlinebank bunq opnieuw verlagen

De Nederlandsche Bank (DNB) is voor de tweede keer in minder dan een jaar in het ongelijk gesteld in een rechtszaak tegen onlinebank bunq. De rechter in Rotterdam heeft twee boetes verlaagd die de toezichthouder eerder aan bunq oplegde vanwege tekortschieten bij het tegengaan van witwassen.

Een deel van de overtredingen die bunq zou hebben begaan, is geschrapt en volgens de rechter staan de aard en de ernst van de overgebleven overtredingen niet in verhouding tot de door DNB opgelegde geldstraffen. Door het vonnis hoeft bunq bij elkaar nog maar zo'n 130.000 euro neer te tellen.

Aanvankelijk ging het om in totaal 875.000 euro. Maar het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) bepaalde vorig jaar al dat DNB bunq niet had mogen verbieden kunstmatige intelligentie (AI) in te zetten bij het screenen van klanten voor de bestrijding van witwassen. Daarop bracht DNB de geldstraffen al terug tot 375.000 euro. Bunq was het met dat bedrag echter nog steeds niet eens, vandaar dat zich nogmaals een rechter over de kwestie moest buigen.

Het gaat om gevoelige nederlagen voor DNB. Nog nooit eerder sleepte een bank de toezichthouder voor de rechter over een fundamentele kwestie als de inzet van kunstmatige intelligentie in het anti-witwasbeleid. Vaak worden discussies met DNB achter de schermen opgelost.

"Wij zullen de uitspraak uiteraard zorgvuldig bestuderen en daar lessen uit trekken", reageert een woordvoerster van de toezichthouder. Ze wijst er tegelijk op dat de rechter bunq niet volledig heeft vrijgepleit. "Uit de uitspraak volgt ook, dat de rechtbank het met DNB eens is dat de bank in meerdere dossiers in overtreding was", zegt ze. Daarbij gaat het erom dat de controles bij bunq niet goed genoeg waren. "De rechtbank oordeelt dat de bank in zoverre haar poortwachtersrol ontoereikend heeft vervuld, waardoor er een verhoogd risico bestond om betrokken te raken bij witwassen en terrorismefinanciering. En daar kon en mocht DNB, ook naar het oordeel van de rechtbank, boetes voor opleggen."

Bunq-topman Ali Niknam reageert verheugd op het feit dat de boetes opnieuw behoorlijk zijn verlaagd. Hij erkent dat het op sommige punten ook terecht is dat bunq werd bestraft. "Het gaat om de periode van voor 2018 en wij waren niet perfect". Niknam zou wel liever zien dat het mogelijk is om continue "constructief" te overleggen met DNB, in plaats van dat dit soort zaken via de rechter moeten worden uitgevochten.