Driekwart ondernemers kan hogere kosten niet doorberekenen

Driekwart van de ondernemers in Nederland zegt hogere kosten niet of slechts voor een deel te kunnen doorberekenen aan klanten. Dat komt vooral doordat ze vrezen klanten kwijt te raken aan de concurrentie. Ook zijn prijzen vaak vastgelegd in afspraken met klanten, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van onderzoek bij ondernemers.

Nadat de dagelijkse boodschappen in rap tempo duurder zijn geworden, klinkt vaker de kritiek dat bedrijven de hoge inflatie aangrijpen om de prijzen nog een beetje extra te verhogen om meer winst te boeken. Ook de Europese Centrale Bank onderzoekt of dit soort extra prijsverhogingen de inflatie stuwen. Maar uit de onderzoeksresultaten van het Centraal Bureau voor de Statistiek rijst geen beeld op dat deze zogeheten "graaiflatie" onderschrijft.

Bijna 28 procent van de bedrijven vreest een slechtere concurrentiepositie en berekent daarom niet alle extra kosten door voor bijvoorbeeld energie, lonen of grondstoffen. Een op de vijf bedrijven verwacht veel minder te verkopen als klanten moeten opdraaien voor alle kostenstijgingen. Daarnaast gaf 23 procent van de ondernemingen aan dat afspraken over prijsstijgingen al vastliggen in contracten. Een op de vier bedrijven liet weten geen extra kosten te hebben gehad, of ze volledig door te kunnen berekenen.

In de Conjunctuurenquête Nederland ging ook aandacht uit naar de schuldenlast bij ondernemers. Ruim 5 procent van alle bedrijven vindt de eigen hoeveelheid schulden een probleem. De meeste zorgen daarover leven in de horeca, waar 13 procent van de ondernemers de eigen schuldenlast als problematisch bestempelt.

Het CBS verzamelde de gegevens voor het onderzoek begin april, samen met de KVK, het Economisch Instituut voor de Bouw en werkgeversorganisaties MKB-Nederland en VNO-NCW. De antwoorden komen van bedrijven met minimaal vijf medewerkers die niet in de financiële sector actief zijn.

VNO-NCW en MKB-Nederland stellen in een reactie dat bij veel bedrijven de omzet wel toeneemt, maar de winst achterblijft. Ze vinden het "zorgelijk" dat voor het vijfde kwartaal op rij meer ondernemers een daling van de winstgevendheid rapporteren. "Van groot belang is dat we met elkaar de balans bewaren, zowel in de prijsvorming als in de lonen", benadrukken ze. "Waar de lonen omhoog kunnen, moet dat ook en dat is maatwerk. Tegelijk moeten we oppassen dat we niet onbedoeld de inflatie blijven aanjagen."