Duitsland gaf tot nu toe meeste uit aan energiemaatregelen

Europese landen kondigen week na week noodmaatregelen aan om huishoudens en bedrijven te beschermen tegen de oplopende energieprijzen als gevolg van de Russische invasie in Oekraïne. Duitsland spant van alle landen de kroon als het gaat om het totale pakket aan noodsteun. De grootste economie van Europa heeft al meer dan 100 miljard euro steun toegezegd, becijferde het Bruegel-instituut. De denktank houdt de huishoudboekjes van landen nauwgezet bij.

Dat Duitsland de meeste euro's kwijt is aan steun is niet zo verwonderlijk. Het land is zeer afhankelijk van Russisch gas. De leveringen zijn geslonken als vermoedelijke vergelding voor de westerse sancties tegen Moskou voor de oorlog. De totale Duitse energiesteun komt volgens Bruegel uit op 2,8 procent van het bruto binnenlandse product (bbp). Woensdag kondigde Berlijn nog de nationalisatie aan van de in moeilijkheden verkerende gasgigant Uniper.

Italië heeft sinds september vorig jaar 59,2 miljard euro uitgegeven om huishoudens te beschermen tegen de hogere energienota. Frankrijk, dat de consumenten al in november beschermde tegen prijsstijgingen voor gas en elektriciteit, staat op de derde plaats met 53,6 miljard euro die tot dusver is uitgetrokken. Dit komt neer op 2,2 procent van het bbp.

De hogere uitgaven komen op een moment dat de financieringskosten stijgen. De Europese Centrale Bank verhoogde in juli voor het eerst in meer dan tien jaar de rente om de op hol geslagen inflatie te bestrijden. Die werd weer aangewakkerd door de stijgende energieprijzen.

Het rendement op 10-jarige Franse staatsobligaties bereikte dinsdag met 2,5 procent het hoogste niveau in acht jaar, terwijl Duitsland nu 1,8 procent rente betaalt nadat het aan het begin van het jaar een negatieve rente had.

De rente voor Italië is verviervoudigd van 1 procent eerder dit jaar tot 4 procent nu. Het spookbeeld van de schuldencrisis die de eurozone tien jaar geleden bedreigde, doemt daarmee weer op. "Het is van cruciaal belang schuldencrises te vermijden die grote destabiliserende gevolgen kunnen hebben en de EU zelf in gevaar kunnen brengen", waarschuwde het Internationaal Monetair Fonds in een recente blog waarin het opriep tot hervormingen van de begrotingsregels.

De EU heeft de regels die het overheidstekort van landen beperken tot 3 procent van het bbp en de schuld tot 60 procent, opgeschort tot 2023. Brussel wil volgende maand met voorstellen komen om de begrotingsregels van het blok van 27 landen te hervormen.