ECB gaat opkoopprogramma sneller afbouwen

De Europese Centrale Bank (ECB) heeft zijn belangrijkste rentetarieven donderdag niet veranderd, maar gaat het opkopen van obligaties sneller afbouwen. Dat maakte de centrale bank voor de eurozone bekend na zijn beleidsvergadering.

De rentes van de ECB zijn op dit moment extreem laag, een maatregel die het economisch herstel van de coronacrisis moet stimuleren. Banken in de eurozone kunnen gratis geld lenen bij de centrale bank en moeten juist betalen om geld te stallen bij de ECB.

Een andere stimuleringsmaatregel is het opkopen van leningen, waarmee de centrale bank geld de economie in laat stromen. Van het wegens de coronacrisis opgezette massale opkoopprogramma van in totaal 1850 miljard euro was al bekend dat het eind maart zou eindigen. Nu meldt de ECB ook de aankopen van schulden in het kader van een ander stimuleringsprogramma sneller af te bouwen. Waar in de maanden april, mei en juni aanvankelijk maandelijks voor 40 miljard euro aan obligaties zouden worden opgekocht, verlaagt de ECB dat in mei en juni tot 30 miljard en 20 miljard euro. Waarschijnlijk stopt de ECB in het derde kwartaal volledig met dit opkoopprogramma.

De ECB heeft als taak de inflatie stabiel te houden op ongeveer 2 procent. Beleidsmakers voor de eurozone zitten in een lastige situatie. Enerzijds stijgen de prijzen voor veel producten snel, waardoor een renteverhoging als rem op inflatie aanlokkelijk zal worden. Maar het geweld aan de grens met de Europese Unie en sancties tegen Rusland zullen waarschijnlijk ook economische schade veroorzaken. Waarschijnlijk zal ECB-president Christine Lagarde hier later tijdens de toelichting op het rentebesluit veel vragen over krijgen. Sommige economen waarschuwen zelfs voor 'stagflatie', een situatie met hoge inflatie en nauwelijks economische groei die zich in de jaren zeventig voordeed.

Na het einde van dit opkoopprogramma zullen de rentes ook omhoog gaan, maar onduidelijk is hoeveel tijd de ECB laat verstrijken voor zo'n rentestap. In eerdere persberichten benadrukten de beleidsmakers juist altijd dat een renteverhoging kort na het einde van het opkoopprogramma zou komen.

Het snellere einde van de obligatie-aankopen wordt vooral gevoeld in eurolanden met hoge schulden. Rentes op staatsobligaties van Italië schoten na de bekendmaking hard omhoog, wat juist betekent dat de waarde van de leningen daalde. De Italiaanse staatsschuld bedraagt nu zo'n 160 procent van de omvang van de eigen economie.