Eerste EU-top over miljardenbegroting met herstelfonds

De 27 EU-leiders vergaderen vrijdag voor het eerst sinds de uitbraak van het coronavirus over de miljarden die zij de komende zeven jaar in de unie en het economisch herstel willen steken. Eerdere voorstellen voor de meerjarenbegroting van 2021 tot en met 2027, het zogeheten meerjarig financieel kader (MFK), zijn door de coronacrisis achterhaald en door de Europese Commissie herzien. Zij wil een herstelfonds van 750 miljard euro voor de zwaarst getroffen lidstaten koppelen aan het MFK. Dat moet bovendien verhoogd worden tot 1100 miljard euro, van nu (de jaren 2014 - 2020) net onder de 1000 miljard. Er ligt dus totaal 1870 miljard euro op het bord van de leiders, onder wie premier Mark Rutte.

De videoconferentie begint om 10.00 uur maar zal naar verwachting niet eindeloos duren. De tijd is niet rijp voor een akkoord en de leiders zullen naar verwachting in juli minstens een of twee keer verder onderhandelen, als het kan fysiek in Brussel. Het gaat volgens EU-bronnen nu vooral om een oriënterend debat, zodat EU-voorzitter Charles Michel een 'onderhandelingsbox' kan voorbereiden.

Over de noodzaak van maatregelen om de komende recessie in de hele EU te lijf te gaan en de EU weerbaarder te maken is iedereen het eens. Maar over hoeveel miljarden moeten worden uitgegeven, waaraan, op welke manier (leningen, subsidies, giften?) en hoe dat allemaal gefinancierd moet worden naast de gebruikelijke nationale afdrachten (nieuwe EU-belastingen, lenen op de kapitaalmarkt?) veel minder.

Den Haag vindt bovendien dat nog veel onduidelijk is in de commissievoorstellen, onder meer over de jaarlijkse kortingen op de afdrachten van de nettobetalers. Nederland dreigt nergens mee akkoord te gaan zonder zekerheid over het behoud van zijn korting sinds 2007 van meer dan 1 miljard euro.

Na afloop van de conferentie, op nog onbekend tijdstip, houden EU-president Charles Michel en Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen een persconferentie.