EU blokkeert zeven Russische banken van betaalsysteem SWIFT

De Europese Unie sluit zeven Russische banken af van het internationale betaalsysteem SWIFT. De beslissing is verschenen in het Publicatieblad van de EU en de strafmaatregel in verband met de Russische invasie van Oekraïne gaat daarmee direct in.

Het gaat om Vnesheconombank (VEB), Bank Rossiva, Sovcombank, Bank Otkritie, Novikombank, Promsvyazbank en VTB BANK. Via SWIFT wordt geen geld overgemaakt. Het is een elektronische financiële berichtendienst tussen duizenden banken uit ongeveer tweehonderd landen, waarmee onder meer het grensoverschrijdend betalingsverkeer gemakkelijker wordt gemaakt. Dagelijks gaan er miljoenen betaalinstructies door het netwerk.

Het besluit is direct van kracht maar de EU geeft een transitieperiode van tien dagen, tot 12 maart. Twee grote banken, Sberbank en Gazprombank, blijven vooralsnog buiten schot om een soepel betaalverkeer voor de Russische gas- en olieleveranties niet in gevaar te brengen. Woensdag werd bekend dat de Europese tak van Sberbank wordt opgedoekt en verkocht omdat de Europese dochters van de bank westerse sancties vermoedelijk niet overleven.

De EU verbiedt ook nieuwe investeringen in het Russische Direct Investment Fund (RDIF) en stelt een nagenoeg totaalverbod in op de levering van eurobankbiljetten aan Russische personen en bedrijven om omzeiling van het SWIFT-verbod te voorkomen.

Een meerderheid van de Tweede Kamer wil dat Rusland wordt afgesloten van het systeem, maar sommige EU-landen zijn huiverig voor de gevolgen van een totale blokkering. Door het land uit het samenwerkingsverband van banken te gooien kan het voor 'gewone' mensen moeilijker worden om geld over te maken naar familie in Rusland en zou het Europese bedrijfsleven eronder lijden omdat betalingen van klanten of betalingen aan leveranciers dan ingewikkelder worden.

Volgens een EU-functionaris kan het besluit inderdaad ook voor de EU gevolgen hebben maar "dat wordt begrepen en aanvaard."