EU dreigt Britten met rechtsgang om schenden brexitafspraken

De Europese Unie weigert de afspraken los te laten die zij met het Verenigd Koninkrijk heeft gemaakt over Noord-Ierland. Als de Britse regering doorzet en de afspraken eenzijdig verandert, moet zij vrezen voor juridische stappen, zegt verantwoordelijk Eurocommissaris Maros Sefcovic.

De regering in Londen wil op eigen houtje af van het zogeheten Protocol voor Noord-Ierland, dat ervoor moest zorgen dat er na de brexit geen harde grens zou komen tussen het tot het Verenigd Koninkrijk behorende Noord-Ierland en EU-lidstaat Ierland. Die zou de dure vrede tussen pro-Ierse katholieken en pro-Britse protestanten op het eiland op het spel kunnen zetten. Maar het protocol bemoeilijkt de handel tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk en zorgt ervoor dat de Noord-Ieren Brusselse regels moeten blijven volgen, klaagt Londen.

Maar het eenzijdig veranderen van bindende afspraken kan niet, zegt Sefcovic "met aanzienlijke bezorgdheid". Dat "schaadt het onderling vertrouwen". "De EU zal niet heronderhandelen over het protocol", onderstreept hij nog maar eens. Er is volgens hem geen werkbaar alternatief voor het "delicate evenwicht" dat na lange onderhandelingen voor Noord-Ierland is gevonden.

Brussel gaat daarom bekijken of het eerdere juridische stappen tegen Londen alsnog moet doorzetten. Die zogeheten inbreukprocedure legde de commissie vorig jaar stil, in de hoop een minnelijke oplossing te vinden, memoreert Sefcovic. Hij sluit niet uit nieuwe soortgelijke klachtenprocedures, die het Verenigd Koninkrijk voor de Europese rechter kunnen brengen en flinke boetes kunnen kosten, aan te spannen.

Sefcovic zinspeelt ook op tegenmaatregelen die de Britse handel kunnen treffen. Hij wijst erop dat het handelsakkoord tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk leunt op de brexitafspraken, die over Noord-Ierland inbegrepen. "Het besluit van de Britse regering van vandaag ondermijnt het vertrouwen dat nodig is voor de samenwerking" binnen dat akkoord, waarschuwt de Eurocommissaris.

Maar Brussel wil er nog altijd graag met Londen uitkomen, benadrukt Sefcovic. De EU heeft volgens hem steeds begrip opgebracht voor de moeilijkheden die de afspraken teweegbrengen en voorstellen gedaan om die te verhelpen. De commissie doet dan ook binnenkort haar plannen uit de doeken "voor een flexibele invoering van het protocol", want daar zou het genoeg ruimte voor bieden. De Eurocommissaris roept de Britse regering op "met ons samen te werken aan gezamenlijke oplossingen".