EU-landen die samen gas willen kopen krijgen gehoor in Brussel

EU-landen kunnen gezamenlijk gas gaan inkopen, als het aan de Europese Commissie ligt. Dat moet helpen voorkomen dat gas schaars en duur wordt, zoals nu.

Met name Zuid-Europese landen dringen al langer aan op het gezamenlijk aanleggen van strategische gasreserves voor noodgevallen. De commissie stelt nu voor dat Europese gasnetbeheerders zoals de Nederlandse Gasunie daarvoor desgewenst samen kunnen gaan inkopen. Omdat dat de markt kan verstoren, moeten gasnetbeheerders die dat willen het dagelijks bestuur van de EU wel vooraf inlichten en uitleggen waarom ze daartoe willen overgaan.

Nederland en een aantal andere EU-landen denken dat de geëxplodeerde energieprijzen van voorbijgaande aard zijn en willen niet ingrijpen in de energiemarkt. Nederland voelt ook niets voor gezamenlijke inkoop.

De voorgestelde nieuwe regels gaan deze winter geen soelaas meer bieden. Ze kunnen pas ingaan als de EU-landen en het Europees Parlement ermee instemmen. Dat kan nog enkele maanden duren.

Op de lange duur moet Europa gewoon van fossiel gas af, vindt Frans Timmermans, de klimaatman van de commissie. Gascontracten moeten uiterlijk in 2050 aflopen. "Fossiel gas moet plaatsmaken voor hernieuwbare en koolstofarme gassen, zoals waterstof." Gas uit bijvoorbeeld Rusland maakt nu nog bijna een kwart uit van de energie die de EU verbruikt.

De Gasunie en haar tegenhangers in andere EU-landen moeten ruimte maken voor deze duurzamere brandstoffen, stelt de commissie voor. De toegang voor bijvoorbeeld waterstof en biomethaan tot het netwerk moet goedkoper worden en dat moet ook goedkoper de grens over kunnen. Dat moet helpen een markt te bouwen voor deze klimaatvriendelijkere brandstoffen, die nodig zijn voor energieverbruikers die voorlopig niet kunnen overgaan op elektriciteit.