EU-landen eens over werknemersstatus voor platformwerker

De EU-landen hebben criteria afgesproken om platformwerkers zoals Uberchauffeurs en veel maaltijdbezorgers en huishoudhulpen te beschermen tegen schijnzelfstandigheid. Als ze er ook met het Europees Parlement uitkomen, kunnen de nieuwe regels mogelijk over een jaar of twee ingaan.

Internetplatforms die taxiritten, bezorgmaaltijden of andere diensten aanbieden beschouwen de mensen die ze daarvoor in de arm nemen vaak als zzp'er, terwijl ze eigenlijk werknemer zijn. Die missen daardoor bijvoorbeeld bescherming tegen ontslag en allerlei voorzieningen van de sociale zekerheid. Nederland ziet al langer die schaduwkant van platformwerk, maar staakte eigen plannen om daar wat aan te doen in de hoop op Europese regels.

Die zijn met het akkoord dat de verantwoordelijke ministers van de EU-landen maandag in Luxemburg bereikten een stuk dichterbij. Minister Karien van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid spreekt van "een belangrijke stap vooruit voor platformwerkers". Nederland en Spanje voerden samen een groep landen aan die hamerde op strengere regels, waar Frankrijk en Polen juist op de rem stonden.

Een platformwerker die aan drie van zeven kenmerken van een werknemer voldoet, is dat volgens de ministers voortaan ook. Als het platform het daar niet mee eens is, moet het dat maar bewijzen. Criteria zijn bijvoorbeeld dat een platform gedragsregels oplegt of niet accepteert dat een werker bedankt voor een klus.

Van Gennip en haar 26 collega's zijn het niet alleen eens geworden over criteria om echte zzp'ers te onderscheiden van schijnzelfstandigen. Ze zetten er ook samen op in dat platformwerkers meer greep krijgen op de algoritmes van de app waar ze mee werken. Een platform mag een werker niet meer zomaar uitsluiten van de app, en dus van zijn of haar broodwinning. Het moet uitleggen waarom dat gebeurt en de gedupeerde moet daartegen in beroep kunnen.

Er was Nederland veel aan gelegen er maandag uit te komen en aan de onderhandelingen met het Europees Parlement te kunnen beginnen. Als de plannen niet vóór de Europese verkiezingen van volgend jaar worden goedgekeurd, dreigen ze weer grote vertraging op te lopen.