EU-landen stemmen in met omstreden natuurherstelwet

De omstreden natuurherstelwet van Eurocommissaris Frans Timmermans is een flinke stap dichterbij. De EU-landen hebben met een ruime meerderheid ingestemd met zijn plannen, ook al bleef Nederland zich verzetten.

De natuurherstelwet moet de kaalslag van de natuur keren en zo meteen het klimaat helpen, maar stuitte op veel weerstand. Onder meer Nederland, dat al worstelt met de stikstofregels, vreest dat de wet boeren en bouwen schier onmogelijk zou maken. Maar Timmermans paste de plannen aan en wist de meeste critici over te halen.

Een aantal EU-landen die zich zorgen maakten over de kosten van natuurherstel kregen op de valreep de toezegging dat Brussel daarvoor zo nodig geld uittrekt. Na een jaar gaat de commissie na of de lidstaten inderdaad financiële hulp nodig hebben, is nu vastgelegd.

De natuurherstelwet is er nog niet. Er wacht nog een cruciale stemming in het Europees Parlement, waar het verzet erg groot is. Maar de zegen van de EU-landen kan ook aarzelende Europarlementariërs weleens overtuigen, hopen de voorvechters. Als het parlement ook instemt met het principe van de wet, gaat het met de EU-landen onderhandelen over de finesses. Daarover zouden ze het nog voor het eind van het jaar eens moeten worden, als het aan de lidstaten ligt.

Nederland vroeg tevergeefs om uitstel. Toch had natuurminister Christianne van der Wal niet tegengestemd als het op een stemming was aangekomen. Dan had Nederland geen stem uitgebracht, zegt ze. Het kabinet ziet niets in frontaal verzet en hoopt de wet meer naar zijn hand te kunnen zetten met een constructieve houding.

Van der Wal meent al "ontzettend veel binnengehaald" te hebben, maar is nog niet tevreden. Weliswaar worden lidstaten niet meer afgerekend op de resultaten die ze boeken, maar alleen of ze daarvoor hun best doen. Maar er wordt nog altijd per project beoordeeld of het de natuur niet verder schaadt, terwijl Nederland dat per land als geheel wil bekijken. Dat moet voorkomen dat voor ieder project in feite een tweede natuurvergunning nodig wordt en de rechtszaken zich opstapelen.

Maar Timmermans bood dinsdag "opvallend veel ruimte" om verder te onderhandelen, stelt Van der Wal. "Juist op flexibiliteit voor de lidstaten. Dat is natuurlijk waar ik het ook moet zoeken de komende tijd."

Van der Wal houdt zich nog op de vlakte over de financiële toezeggingen waarmee de commissie sommige lidstaten wist te vermurwen. Sommige zuinige landen morren daarover. Italië vond het juist nog niet genoeg.