Europees Parlement stemt in met verplichte gasvoorraden in EU

Het Europees Parlement stemt in met de verplichte opslag en het delen van gas van de 27 EU-landen tot 1 januari 2026. Al voor de komende winter moet de ondergrondse opslagcapaciteit tot minimaal 80 procent worden gevuld. Parlement en lidstaten hebben afgesproken zo mogelijk tot 85 procent te komen. Voor de volgende jaren geldt een verplichting van 90 procent, waarin vloeibaar aardgas (lng) mag worden meegeteld.

De verplichte opslag wordt beperkt tot een volume van gemiddeld 35 procent van de jaarlijkse gasconsumptie in de lidstaten de afgelopen vijf jaar, om te voorkomen dat landen met een grote opslagcapaciteit zoals Nederland worden opgezadeld met onevenredige lasten.

De EU neemt de maatregel om zo snel mogelijk minder afhankelijk te worden van de gasimport uit Rusland. De leverantie is onzeker door de Russische invasie in Oekraïne en de EU wil Moskou ook straffen voor zijn agressie in het land. Daarnaast is er een conflict over de betaling van de Europese gasrekeningen, waardoor Polen en Bulgarije al door de Russen zijn afgesloten van gas. Zij worden nu door hun buurlanden bevoorraad. De EU is al druk bezig andere gasleveranciers te zoeken, en op vrijwillige basis gezamenlijk in te kopen.

Landen die geen of weinig eigen opslagcapaciteit hebben, krijgen toegang tot de reserves van andere EU-landen. Zij kunnen een reserve van 15 procent van hun gemiddelde jaarlijkse gasconsumptie in de afgelopen vijf jaar elders laten opslaan, en moeten meebetalen aan het op peil houden daarvan.

Er komt in de EU ook een verplichte certificering voor alle beheerders van de opslagsystemen, om te voorkomen dat de plannen door 'externe beïnvloeding' worden gedwarsboomd, aldus het akkoord. Zo is er door het Russische Gazprom beheerde opslagcapaciteit in de EU, ook in Nederland, die de afgelopen maanden niet of nauwelijks is aangevuld. De lidstaten moeten binnen 150 dagen nadat de nieuwe EU-regels van kracht worden, zorgen dat hun belangrijkste gasopslagfaciliteiten gecertificeerd zijn. Ze hebben achttien maanden voor minder kritische faciliteiten. Dat kan betekenen dat bepaalde beheerders hun eigendom of andere controle van gasopslagfaciliteiten moeten opgeven, stellen het Europees Parlement en de lidstaten.

In het akkoord, dat nog formeel moet worden afgestempeld, is verder opgenomen dat de EU haar gasleveranciers zo veel mogelijk spreidt.

Ierland, Cyprus en Malta worden uitgezonderd van de regels zolang zij niet zijn aangesloten op de gasinfrastructuur in de EU. Uiteindelijk streeft de EU naar het gebruik van minder gas en meer hernieuwbare energiebronnen.