Europese Commissie stelt EU-aanpak kritische grondstoffen voor

De EU moet zelf meer kritieke grondstoffen gaan delven en meer recyclen om de komende jaren in haar behoefte te kunnen voorzien, vindt de Europese Commissie. Ze stelt voor de aanpak van zeldzame grondstoffen voor de EU wettelijk te regelen om tegen 2030 10 procent uit eigen bodem te kunnen winnen, en 15 procent uit hergebruik te halen.

"Het is in ons aller belang om de productie in de EU op een duurzame manier op te voeren", zegt commissievoorzitter Ursula von der Leyen. Tegelijk moet de EU ervoor zorgen dat de risico's van toelevering voor de Europese ondernemingen zoveel mogelijk worden gespreid, aldus de Duitse. 40 procent van de essentiële grondstoffen zou in 2030 in Europese fabrieken moeten worden verwerkt.

Het dagelijks EU-bestuur heeft een lijst van ruim twintig grondstoffen opgesteld die essentieel zijn voor sectoren als de groene en de digitale industrie, lucht- en ruimtevaart en defensie. Er staan onder meer boor, kobalt, koper, lithium, nikkel en platinum op.

De vraag in de EU naar zeldzame aardmetalen zal de komende decennia sterk stijgen. Veel kritieke grondstoffen zijn nodig voor de productie van bijvoorbeeld batterijen en accu’s om de energietransitie in de EU mogelijk te maken en in 2050 klimaatneutraal te zijn, zoals de lidstaten hebben afgesproken. Voor onshore en offshore windturbines bijvoorbeeld neemt de vraag naar aardmetalen in 2030 naar verwachting tot 4,5 keer toe, verwacht het dagelijks EU-bestuur. De vraag naar lithium, nodig voor de productie van batterijen voor elektrische auto's, zal volgens de commissie tot 2050 kunnen oplopen tot meer dan 20 keer.

De EU is nu sterk afhankelijk van schaarse grondstoffen uit andere landen, zoals China. Ze haalt bijvoorbeeld 97 procent van haar magnesiumbehoefte uit China. De commissie wil dat sterk verminderen, maar erkent dat "de EU nooit zelfvoorzienend zal zijn" en altijd op import zal blijven leunen, maar niet uit landen als Rusland of China. Ze wil daarom "strategische projecten buiten de EU" opzetten, in "gelijkgestemde" landen waar veel kritieke grondstoffen zijn, en met geïnteresseerde partners een alliantie gaan vormen.