Europese Commissie: tijd voor groei in ambitieuze begrotingen

Na alle economische schokken van de afgelopen jaren is het nu tijd voor de EU om zich te richten op toekomstige groei en versterking van de schuldhoudbaarheid, stelt de Europese Commissie. Ze wil dat de lidstaten voor 2024 "ambitieuze begrotingen opstellen", zegt vicevoorzitter Valdis Dombrovskis. In mei zal ze ook individuele adviezen aan de landen geven, onder meer over investerings- en energiemaatregelen.

Het dagelijks EU-bestuur helpt de lidstaten op weg omdat er nieuwe begrotingsregels in de maak zijn die volgend jaar nog niet van kracht zijn. "We zitten in een overgangsfase", aldus Dombrovskis.

De EU-regels over begrotingstekorten en staatsschulden werden kort na het begin van de coronapandemie in 2020 tijdelijk buiten werking gesteld zodat de EU-lidstaten geld in het ondersteunen van bedrijven en burgers konden steken. Daardoor liepen de schulden in de lidstaten fors op. Vervolgens kwamen daar extra onvoorziene uitgaven bij vanwege de hulp aan Oekraïne en steunmaatregelen om de energierekeningen te kunnen betalen. De oplopende inflatie kwam er nog bovenop. De bestaande begrotingsregels bleven daarom langer dan verwacht opgeschort.

Afgesproken is inmiddels de teugels weer aan te gaan trekken in 2024, maar wel op een andere leest. De ministers van Financiën zijn daarover nog in onderhandeling en een wettelijk kader is er ook nog niet.

De economische vooruitzichten zijn de laatste maanden ook weer wat verbeterd. De inflatie lijkt over haar piek heen en de energieprijzen zijn ook gekalmeerd. "We zouden moeten beginnen met het afbouwen van de omvangrijke steun aan mensen en bedrijven vanwege de energieprijsstijging van vorig jaar", zegt Dombrovskis. "De lidstaten moeten geloofwaardige wegen schetsen voor het terugdringen van de schuld en vaststellen hoe zij hervormingen en investeringen zullen gebruiken voor duurzame groei."