In Nederland leven naar schatting 42.000 mensen die naast hun Nederlandse ook de Amerikaanse nationaliteit bezitten. Wat op het eerste gezicht een praktische meerwaarde lijkt, brengt echter serieuze financiële kopzorgen met zich mee. De Amerikaanse belastingdienst, de IRS, richt zich namelijk actief op deze groep.
Velen van hen zijn zich er niet eens van bewust dat ze volgens de Amerikaanse wet belastingplichtig zijn, simpelweg omdat ze zijn geboren op Amerikaans grondgebied of een Amerikaanse ouder hebben. Het fenomeen dat bekend staat als “citizenship-based taxation” veroorzaakt niet alleen verwarring, maar zorgt ook voor oplopende rekeningen en juridische problemen.
Een belastingplicht zonder grens
In tegenstelling tot de meeste landen, waar belasting wordt geheven op basis van residentie, verwacht de Verenigde Staten dat iedere burger, ongeacht waar die zich bevindt, belastingaangifte doet. Dit geldt dus ook voor Nederlanders die hun hele leven in Nederland hebben gewoond, maar toevallig geboren zijn in de Verenigde Staten of een ouder hebben met een Amerikaans paspoort.
De verplichtingen gaan echter verder dan enkel aangifte doen; in sommige gevallen moet ook belasting betaald worden, afhankelijk van het wereldwijde inkomen. Deze regelgeving creëert een financieel moeras voor wie zich niet bewust is van de complexe regels.
Kosten en tijdsdruk
Voor veel Nederlanders met een dubbele nationaliteit komt de belastingplicht uit de lucht vallen. Als ze zich niet aan de regelgeving houden, riskeren ze fikse boetes die kunnen oplopen tot duizenden euro’s. Daarnaast zijn de kosten voor het inschakelen van een specialist om deze zaken op te lossen vaak hoog, en de tijd die het kost om documenten zoals bankgegevens en belastingaangiften te verzamelen is aanzienlijk.
Hier komt nog bij dat Nederlandse banken vanwege de Amerikaanse
FATCA-wetgeving, die de financiële gegevensuitwisseling tussen Nederland en de Verenigde Staten reguleert, verplicht zijn om deze klanten te identificeren en gegevens over hun rekeningen aan de Amerikaanse belastingdienst door te geven.
Ontsnappen is bijna onmogelijk
Voor veel mensen is het afkopen van hun Amerikaanse staatsburgerschap de enige uitweg. Maar ook dit proces is ingewikkeld en kostbaar, met een prijskaartje dat kan oplopen tot duizenden euro’s aan afkoopsommen en juridische kosten. Daarnaast brengt het proces vaak emotionele én financiële lasten met zich mee, aangezien het afstand doen van een nationaliteit niet alleen het verbreken van een band met het (geboorte)land kan betekenen, maar ook de zogenaamde “exit tax” met zich mee kan brengen.
Waar kunnen deze Nederlanders terecht?
Gelukkig zijn er organisaties zoals
Americans Overseas die zich inzetten voor deze groep. Americans Overseas biedt informatie en begeleiding aan Nederlanders met een Amerikaanse nationaliteit, zodat zij hun fiscale situatie kunnen begrijpen en, indien nodig, de juiste stappen kunnen nemen om aan de Amerikaanse regelgeving te voldoen. De organisatie pleit ook voor meer bewustzijn en beleidswijzigingen, zodat de belastingdruk voor Nederlanders met een dubbele nationaliteit in de toekomst mogelijk wordt verlicht.
Deze kwestie heeft aangetoond dat een dubbele nationaliteit niet altijd een voordeel hoeft te zijn. Voor de tienduizenden Nederlanders met een Amerikaanse nationaliteit, brengt het eerder een reeks complexe regels en financiële valkuilen met zich mee.