Hoekstra juicht plan oprichting EU-toezichthouder witwassen toe

De EU heeft een onafhankelijk Europees toezichthouder nodig in de strijd tegen witwassen en financiering van terrorisme. De Europese Commissie stelt daarom de oprichting voor van een agentschap boven de nationale toezichthouders, zoals de Autoriteit Financiële Markten (AFM) in Nederland. Minister Wopke Hoekstra (Financiën) juicht het plan toe.

"Ik ben blij dat de commissie voorstellen heeft gedaan om het witwassen van geld en terrorismefinanciering beter aan te pakken", laat hij weten. "Deze problemen zijn zo groot, ingrijpend en internationaal dat ze vragen om een grensoverschrijdende aanpak." Nederland pleit samen met een aantal landen, waaronder Frankrijk en Duitsland, al langer voor een Europese toezichthouder en sterke Europese regels. Volgens Hoekstra zijn de problemen niet morgen of overmorgen de wereld uit en moeten de lidstaten de handen ineenslaan. De Europese toezichthouder zou in 2024 van start moeten gaan.

De AMLA, zoals de instelling afgekort in het Engels gaat heten (Anti-Money Laundering Authority), is het middelpunt van een groter pakket dat het doel heeft het opsporen van verdachte transacties en activiteiten te verbeteren, en om mazen in de wet te dichten die criminelen nu gebruiken om fout geld weg te sluizen of terrorisme te financieren. De voorgestelde wetgeving is ook gemoderniseerd, in de pas met nieuwe technologieën om zo bijvoorbeeld criminele financiële activiteiten met cryptomunten aan te kunnen pakken.

Het EU-toezicht betekent niet dat de rol van AFM op het gebied van handhaving van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme is uitgespeeld. Integendeel. De commissie heeft nieuwe regels opgesteld voor meer coördinatie en samenwerking tussen de nationale toezichthouders. De AMLA krijgt onder meer de bevoegdheid banken en bedrijven te beboeten als ze de regels schenden die witwaspraktijken moeten voorkomen.

Vicevoorzitter van de commissie Valdis Dombrovskis: "Elk nieuw witwasschandaal is er een te veel - en een waarschuwing dat het werk om de gaten te dichten in ons financieel systeem nog niet af is." Europa is de laatste jaren diverse keren opgeschrikt door schandalen rond witwasaffaires bij vooral grote banken in verschillende landen. In Nederland kregen ING, Rabobank en ABN Amro daarvoor forse boetes opgelegd. In Nederland wordt naar schatting jaarlijks 15 tot 20 miljard euro witgewassen.

Als de lidstaten akkoord gaan met de oprichting van de AMLA moet worden bepaald in welk land het agentschap wordt gevestigd. Naar verluidt heeft een twintigtal landen, waaronder Duitsland en ook Nederland, daar wel oren naar.